III. Perspectieven
"In het verleden ligt het heden, in het nu wat komen zal."
Deze veel gebruikte en nog meer misbruikte zegswijze is van toepassing op elke beschouwing als
hierna in dit artikel wordt geleverd. Want wie in het tegenwoordige Hoorn speurt naar de
groeikrachten om door extrapolatie daarvan de toekomst te verkennen, loopt steeds gevaar die
krachten te over- of te onderschatten dan wel sommige ervan over het hoofd te zien. Schrijver
dezes is zich dit gevaar bewust. Dat hij toch dit artikel laat verschijnen, berust op de
overweging, dat het de lezer wellicht stimuleert tot verbetering en aanvulling van de erin
geschetste perspectieven, en voorts dat het na een aantal jaren een terugblik vergemakkelijken
kan.
Een samenvattend beeld van de stad Hoorn heden ten dage toont ons een bestaansbasis, waarvan de
streekverzorging nog meer dan de helft uitmaakt.
Als in zovele secundaire en tertiaire centra bestaat ook hier ten aanzien van het behoud in
dezelfde vorm van deze regionale verzorging een aanmerkelijke onzekerheid. Hier schijnt zelfs
een afbrokkelen naar werkgelegenheid duidelijk aanwijsbaar. Inmiddels is deels uit de
streekverzorgende functie, deels daarbuiten om een stuwende nijverheid ontstaan. Het aandeel
van deze nijverheid in het totaal der stuwende bedrijfstakken bedroeg in het jaar 1947 25%,
maar toont sindsdien expansie. De landbouw, die na 1930 vrij aanzienlijk groeide, doch thans
de grenzen van haar ontwikkeling genaderd is, en de visserij, die zich als overblijfsel van
die op de open Zuiderzee tot op heden heeft weten te handhaven, maar hoogstwaarschijnlijk in
de naaste toekomst wordt bedreigd door de aanleg van de Markerwaard, zijn voor de stuwing van
het economische leven in de stad relatief van weinig betekenis.
Het is niet te verwachten, dat de huidige structuur ongewijzigd zal voortbestaan. Voor de
categorie landbouw en visserij tezamen en ook voor die van de streekverzorging ligt vermoedelijk
geen belangrijke absolute uitbreiding meer in het verschiet. Deze kan uitsluitend tegemoet
gezien worden van de stuwende nijverheid, die de streekverzorging zal kunnen overvleugelen. De
eventuele groei van de stad is daarmede praktisch geheel afhankelijk geworden van die van de
stuwende nijverheid. In het onderstaande zullen de verschillende functies nader in beschouwing
worden genomen.