Jan Peetoom

Laatste rustplaats: zeemansgraf

In de meidagen van 1940 was Jan Peetoom als gevorderd vlieger-waarnemer in opleiding gestationeerd op het vliegveld Burgh-Haamstede op Schouwen-Duiveland (Zeeland). De capitulatie op 15 mei gold niet voor Zeeland omdat daar nog buitenlandse troepen aanwezig waren (Fransen en Engelsen). Dat gaf de gelegenheid om de mannen van de vliegscholen Burgh-Haamstede (gevorderden) en Souburg (beginners) aan boord van een Engels schip vanuit Scharendijke te nemen en zo uit Duitse handen te houden. Op 31 mei arriveerden ze uiteindelijk vanuit Cherbourg in Engeland. Het welkom aldaar schijnt niet heel hartelijk te zijn geweest omdat ze werden gezien als weglopers...

Na enige omzwervingen werden ze onderdeel van het 320th (Dutch) RAF-squadron. Dat werd in het voorjaar van 1941 gestationeerd in Leuchars, nabij Dundee in noordoost Schotland. Ze werden uitgerust met de Lockheed Hudson, een lichte tweemotorige maritieme bommenwerper/verkenner. Deze toestellen werden gefinancierd met geld dat was ingezameld via het Koningin Wilhelminafonds en het later opgerichte Prins bernardfonds/Spitfirefonds. Bij elkaar zorgden deze fondsen voor de aanschaf van 27 Hudsons.

De Nederlandse vliegers weigerden aanvalsvluchten op Nederland uit te voeren. Aanvankelijk werden daarom ze ingezet om binnenkomende konvooien met oorlogsmaterieel vanaf de Atlantische Oceaan te beschermen tegen Duitse onderzeeërs. Later kregen ze verkennings- en aanvalsopdrachten bij de Noorse kust, onder andere gericht tegen de scheepvaart tussen Narvik en Rotterdam.

Lockheed Hudson

Jan Peetoom was in zijn tijd op de Rijks-HBS in Hoorn actief in de padvinderij. Hij heeft nog deelgenomen aan de World Jamboree in Vogelenzang in 1937. Het Hoornse Vaandrig Peetoom vendel (waterscouts) is dan ook na de oorlog naar hem hernoemd.

In de oorlog hebben de Duitsers de klokken van het carillon van de Grote Kerk geroofd om ze om te smelten tot oorlogstuig. Toen het carillon na de oorlog in ere werd hersteld, hebben zijn ouders, de heer en mevrouw Peetoom-Sopar, te zijner nagedachtenis een klok aan het carillon geschonken.

Frans Peetoom, de drie jaar oudere broer van Jan, is zijn loopbaan ook begonnen als militair vlieger. In 1936 ging hij in dienst bij de KLM, werd in 1939 gemobiliseerd en vloog in de meidagen van 1940 nog een aanvalsvlucht richting de Grebbelinie, waarbij hij op de terugweg nog kans zag een Duitse jager neer te halen. Later dook hij onder en wist in 1944 het bevrijde zuiden te bereiken. Daarna vloog eerst als burgerpiloot en aan het eind nog eens als militair. Zijn verdere loopbaan voltooide hij bij de KLM.

Voor de onthulling van de plaquette op 4 mei 1953 was de uitnodiging gericht aan de heer J. Peetoom, zijn vader, Grote Oost 15, Hoorn.

<< Terug naar gedenkteken