Meer dan een eeuw actief voor Hoorns erfgoed

Aloysius MULO/ULO/MAVO (9)

Naoorlogse jaren (ca. 1945 – 1950)

Conflicten

Gedurende het laatste oorlogsjaar en het eerste jaar na de bevrijding is de verhouding tussen het schoolhoofd en de leraren slecht. Het bestuur is van mening dat de problemen niet alleen door Holtkamp worden veroorzaakt; er zijn ook enkele lastige leraren. Doordat Holtkamp soms nogal traag reageert, ontstaan botsingen over op zich onbenullige zaken.

Nieuw NHD
Nieuw Noordhollands Dagblad 5 mei 1948

Een ander punt van zorg voor het bestuur is de politieke houding van de leraren Stuijf­ber­gen en Van Iersel. Beiden sympathiseren met de in 1946 opgerichte Partij van de Arbeid. In het bestuur wordt afgesproken dat de voorzitter nogmaals met de heren zal spreken en dat ernstige maatregelen niet achterwege kunnen blijven, als zij halsstarrig vasthouden aan hun waardering voor deze partij.

Zo ver komt het echter niet. Het is niet bekend welke partij water bij de wijn heeft gedaan. Stuijfbergen en Van Iersel blijven in elk geval nog jaren aan de school verbonden.

Oorlogsschade

Het schoolgebouw heeft flink te lijden gehad van het gebruik door Nederlandse en Duitse militairen. Als het gebouw in 1946 weer in gebruik genomen kan worden voor het onderwijs, stelt het bestuur vast dat de meeste schade aangericht is door de Nederlandse militairen die er kort voor het uitbreken van de oorlog ondergebracht waren. Ook de Binnenlandse Strijdkrachten, die het gebouw na de bevrijding enige tijd gebruikten, hebben het gebouw slecht behandeld.

Tijdens de Hongerwinter heeft de school dienst gedaan als opvang van mensen die uit de grote steden naar West-Friesland kwamen om eten te zoeken. Honderden hebben er overnacht, maar het schoolgebouw heeft hier het minst door te lijden gehad.

Hongertocht 1944 1945
Hongertocht 1944/1945 (foto Noord-Hollands Archief)

Werving

In een artikel in het Nieuw Noordhollands Dagblad van 21 juni 1947 worden ‘enkele opmerkingen gemaakt ter voorlichting van ouders die nog zitten met de moeilijkheid de geschikte school voor hun kinderen te kiezen’. Volgens de niet met name genoemde schrijver van het artikel is de ulo uitstekend geschikt voor leerlingen die later een betrekking willen zoeken op een kantoor, bij de posterijen, de spoorwegen, de belastingdienst etc. Ook is de ulo een prima voorbereiding op de mts of de kweekschool.

Door de algemene ontwikkeling die geboden wordt, is de ulo ook een goede eindstudie voor meisjes. ‘Wanneer de meisjes zich na het behalen van het ulo-diploma op het huishouden gaan toeleggen, zijn ze later de ideale levensgezellin van de ontwikkelde man en kunnen als moeder hun kinderen steunen bij de studie.’

De auteur verzet zich tegen de opvatting dat ‘begaafde leerlingen naar hbs, lyceum of gymnasium moeten en domme kinderen naar de ulo’. Het gaat erom de opleiding te kiezen die voorbereidt op het beroep dat de leerling later wil uitoefenen. ‘De ulo kan met domme leerlingen ook geen succes behalen.’

De Streek

In 1948 gaat in Hoorn het Werenfridus Lyceum van start. Dit is voor de parochies Bovenkarspel, Enkhuizen, Grootebroek en Lutjebroek reden hun financiële steun aan de ULO in Hoorn in te trekken, omdat ze nu ook verplicht zijn een bijdrage te leveren aan het Werenfridus.

Het intrekken van de steun aan de Aloysius ULO houdt ongetwijfeld ook verband met het feit dat in deze periode vanuit de Streek gepleit wordt voor de vestiging van een tweede katholieke ulo in oostelijk West-Friesland. Daarbij wijst men op de statuten uit 1918 waarbij de R.K. Schoolvereniging zich ‘het stichten van een of meer katholieke muloscholen’ ten doel stelt. Desgevraagd gaf de toenmalige voorzitter, deken Vergeer, te kennen dat de Streek als vestigingsplaats van een tweede katholieke mulo zijns inziens voor de hand lag. Inmiddels richt de Hoornse schoolvereniging zich echter geheel op de ‘eigen’ Aloysius ULO.

De actie in de Streek heeft succes, want in 1952 opent in Lutjebroek onder een eigen bestuur de katholieke Sint-Odulphus ULO zijn deuren.

Odulphus Grootebroek
RK ULO School Sint-Odulphus, Lutjebroek (foto Facebook)