Aloysius MULO/ULO/MAVO (8)

Crisis en oorlog (ca. 1935 - 1945)

Minder leerlingen

Ondanks het nieuwe schoolgebouw loopt het aantal leerlingen terug. Dit houdt verband met de slechte situatie in de land- en tuinbouw. De kosten voor bus, schoolgeld en boeken zijn voor veel ouders in de dorpen moeilijk op te brengen. Bovendien trekt het katholieke Petrus Canisius Lyceum in Alkmaar steeds meer leerlingen uit West-Friesland. Meldden zich in 1935 nog 110 leerlingen aan voor de eerste klas, in 1937 zijn dat er nog maar 64. In totaal telt de school dan circa 180 leerlingen.

Een ander probleem is dat veel parochies niet aan hun financiële verplichtingen ten aanzien van de ulo kunnen voldoen.

Nieuw schoolhoofd

Het komt dan ook erg ongelegen dat in deze moeilijke tijd schoolhoofd Buiting per 1 september 1937 ontslag neemt. Hij verhuist met zijn gezin naar Vught. Het bestuur plaatst direct een ‘oproeping’ in Het Katholiek Schoolblad. Het nieuwe schoolhoofd mag niet uit Hoorn komen. Het bestuur wil een ‘neutrale’ schoolleider, iemand zonder lokale voorkeuren of antipathieën. Na een proefles in de vakantieklas wordt H.G. Holtkamp uit Wassenaar benoemd als opvolger van Buiting.

Doordat het aantal leerlingen terug blijft lopen, moet de zesde leerkracht worden ontslagen.

Lerarencorps ca. 1938. V.l.n.r. zittend: kapelaan Bakker (?), schoolhoofd Holtkamp en onbekend; staand: onbekend, onbekend, de leraren Willems, Dekker, Stuijfbergen en Van Iersel (foto WFA)

Mobilisatie en bezetting

Vanwege de gespannen politieke situatie in Europa wordt het garnizoen in Hoorn uitgebreid en de Aloysius ULO wordt gevorderd voor de huisvesting van militairen. Dit duurt van eind augustus 1939 tot 22 juni 1940. De lessen worden in deze periode gegeven in het Missiehuis aan de Berkhouterweg. Nadat de Nederlandse militairen de school hebben ontruimd, moet deze grondig worden opgeknapt.

Erg lang kunnen leerlingen en onderwijzers niet genieten van de terugkeer naar hun gebouw aan Onder de Boompjes. Op 21 juli 1942 neemt de Duitse weermacht de school in gebruik. Deze bezetting duurt tot eind 1944. De school wijkt uit naar het gebouw van de parochiescholen aan het Nieuwe Noord, waar vier lokalen beschikbaar zijn. Deze worden dubbel gebruikt; een aantal klassen heeft ’s morgens les, de andere gaan ’s middags naar school.

Onder de Boompjes ca. 1940 (foto VOH)

Katholieke identiteit

Ook in de oorlog wordt strikt vastgehouden aan de katholieke identiteit van de school. In februari 1941 bespreekt het bestuur bijvoorbeeld de schorsing van een meisje van 14 à 15 jaar. Haar is de toegang tot de school voor enige tijd ontzegd, omdat zij ‘geregelde omgang had met een andersdenkende jongeman’.

Als er in 1942 een vacature is, wil het bestuur een vrouwelijke leerkracht aanstellen. Er zijn vijf sollicitanten. Schoolhoofd Holtkamp kan zich niet vinden in de keuze van voorzitter Van der Wiel. Deze heeft de capaciteiten ten aanzien van de zedelijk-godsdienstige vorming van de meisjesleerlingen het zwaarst laten wegen, terwijl Holtkamp vooral gelet heeft op de ‘wetenschappelijke kwaliteiten’ van de kandidaat. De heren kunnen het niet eens worden en er wordt geen vrouwelijke leerkracht benoemd.

25-jarig ambtsjubileum S. Stuijfbergen, najaar 1943 (foto collectie Frans van Iersel)