Sport in clubverband bestond de eerste decennia van het bestaan van de HBS nog nauwelijks. Wel bestond
in 1883 een schietvereniging (Toranus), waarbinnen leraren en ook leerlingen met buksen oefenden op een
schietlandje bij de huidige Hollandiavelden.
Sport en spel, zoals voetbal en slagbal, gebeurden spontaan,
op straat. Verder zwom de jeugd 's zomers in het zwembad aan de Westerdijk. En natuurlijk werd er als het
even kon 's winters geschaatst.
Toen kwam de georganiseerde sport op, waarvoor in Hoorn en wijde
omgeving de HBS van grote betekenis is geweest. In 1889 werd HSV Sport opgericht, waarop veel HBS'ers
en jongens uit de betere middenstand zaten.
'Gewone' jongens volgden de spelers op de voet, maar voetbalden zelf op straat. Dat ging met de nodige
overlast gepaard, reden waarom met steun van HSV Sport voor deze jeugd een aparte club werd opgericht:
Volharding. Met name leraar aardrijkskunde en geschiedenis F. H. Holzmüller maakte zich hier sterk
voor. De club speelde op het terrein van het huidige Julianapark, vroeger de Buitenluiendijk, tevens
oefenterrein van het toen in Hoorn gelegerde garnizoen. Bij hoog water maakte de Zuiderzee het spelen
onmogelijk.
Begin vorige eeuw werd de naam Volharding gewijzigd in Hollandia.
Er was wat onmin
tussen de 'elitaire' Sport en het volkse Hollandia, waarna HSV Sport op het Weeltje ging spelen, vlakbij
de Westersingel.
Gymnastiekleraar Sicco Hiemstra - 'De Pa' in de wandelgangen - had een bepalende rol. Hij gaf de sport vanaf de jaren dertig een hoge plaats op de ladder door er een wezenlijk en pedagogisch onderdeel van de school van te maken. Hij intensiveerde het voetbal, bracht hockey en basketbal naar Hoorn en stimuleerde atletiek. Hij lette op het roken. Hij betoonde zich heel modern toen hij jongens tegen de tijd dat ze een prestatie moesten neerzetten, maande om zich een beetje rustig te houden in het verkeer met hun meisje!
Beroemd en berucht tot ver in de provincie waren de voetbal-, handbal- en hockeytoernooien op de Witte Donderdagen, waarvan Hiemstra de drijvende kracht was. Veel sportbeoefenaars en hun aanhang maakten dan de Hoornse straten onveilig.
Mede door het enthousiasme van deze sportleraar is in de oorlogsjaren de atletiekclub HBS Marathon opgericht, waarvan voornamelijk HBS-leerlingen lid waren. De huidige West-Friese Hockey Club Hoorn en Tennisvereniging Juliana komen eveneens uit de HBS-gelederen.