Meer dan een eeuw actief voor Hoorns erfgoed

Aantal inwoners

Zoals gezegd, zijn uit de tijd vóór 1550 geen woonhuizen bewaard gebleven. Het aantal overgebleven panden uit de verschillende stijlperioden na 1550 varieert. Het aantal thans nog bestaande panden weerspiegelt in zekere mate de ontwikkeling in het aantal inwoners van Hoorn. Volgens Saaltink (1980) telde Hoorn in 1622 volgens een belastingtelling 14.139 inwoners. In 1795 waren dat er volgens de eerste officiële volkstelling nog maar 9.551. Het maximum aantal is 15 à 16.000 geweest in de zeventiende eeuw (Saaltink, 1980). Dit zal een aantal huizen in de orde van 3500 hebben betekend. In 1649 bereikte Hoorn met de laatste havenuitbreiding zijn grootste omvang. Kort daarna begon een lange periode van economische achteruitgang en verval (Lesger, 1990). In 1688 werd voorgesteld om de Oosterhaven te verkleinen wegens de afgenomen behoefte aan havenruimte. Al omstreeks 1720 werd het verval van handel en scheepvaart door de tijdgenoten als definitief beschouwd. In de 18e eeuw was de VOC nog de enige kurk waarop Hoorn dreef. Volgens Lesger (1990) moeten omstreeks het midden van de 18e eeuw de havens van Hoorn een desolate indruk hebben gemaakt.

Grashaven, Visserseiland, Achter op 't Zand, Italiaanse Zeedijk, Hoofdtoren, Houten Hoofd en Veermanskade (Foto P. Nooteboom).
Grashaven, Visserseiland, Achter op 't Zand, Italiaanse Zeedijk, Hoofdtoren, Houten Hoofd en Veermanskade (Foto P. Nooteboom).

Van Zoonen (2004) geeft het volgende overzicht van de ontwikkeling van het aantal inwoners van Hoorn:

1400
1470
1520
1630
1730
1795
1810
1830
1840
1850
1860
1870
1880
1890
1900
1910
1920
1930
1940
1950
2000
3.500
7.000
5.000
14.000
12.000
9.500
8.200
7.500
8.700
9.100
9.400
9.600
10.300
11.100
10.800
11.000
11.500
12.000
13.000
14.700
64.600

Na 1744 woonde er geen enkele grote koopman meer in de stad vlg. Bonke en Bossaers. Tussen 1795 en 1814 werden 1600 huizen en pakhuizen gesloopt. In 1830 waren hele straten ontvolkt.