De nieuwe Westerpoort kort voor 1872. Nadat de middeleeuwse poort in het begin van
de 19de eeuw was afgebroken, kwam op dezelfde plaats in 1807 een nieuw poortgebouw te staan. Kort daarop
bracht koning Lodewijk Napoleon een bezoek aan de stad. Hij was vanuit Enkhuizen de stad door de Koepoort
binnengekomen. Na de gebruikelijke ontvangst op het stadhuis verliet hij Hoorn door de Westerpoort,
die naar aanleiding daarvan korte tijd ‘Koningspoort’ genoemd werd. De Westerpoort is in
1872 afgebroken
(AWG).
De houten sculptuur die afkomstig was van de oude Westerpoort en een plaatsje kreeg in het
nieuwe poortgebouw (WFM).
Lambert Melisz
Aan het eind van het Breed, bij de Westerdijk, stond eertijds de Westerpoort. De
oude poort, die uit de middeleeuwen dateerde, is in het begin van de 19de eeuw afgebroken. In de poort
bevond zich een houten sculptuur, waarop een jongen is afgebeeld, die een berrie voorttrekt, waarop
een vrouw zit. Het tafereel heeft betrekking op de vlucht van enkele inwoners van Westzaan in 1574
voor de Spanjaarden. Volgens de overlevering is Lambert Melisz afgebeeld, die zijn moeder over de
dichtbevroren sloten in veiligheid bracht. Zijn barre tocht eindigde voor de Westerpoort. Later
onderzoek heeft aannemelijk gemaakt, dat niet Lambert Melisz, maar Heyndsrick Jacobsz Oetkens is
afgebeeld, die niet zijn moeder, maar zijn grootmoeder uit de handen van de vijand wist te redden.
De Nieuwe Oosterpoort, eind vorige eeuw geschilderd door C.P. Visscher. De oude en vervallen
stadspoorten, die aan de toegangswegen stonden, werden in de vorige eeuw door het gemeentebestuur
afgeschreven. Ruime wegen en plantsoenen moesten de stad een fraaier aanzien geven en beter bereikbaar
maken. De Nieuwe Oosterpoort is de enige stadspoort die is overgebleven
(WFM).