Hoorn 1960-1970 de start van een nieuw begin? (2/8)

Als na 1750 door allerlei oorzaken de betekenis van de scheepvaart voor Hoorn gaat verminderen, volgt een periode van achteruitgang. Een lange periode. Hoorn verandert van zeestad tot landstad. Reeds in 1795 wonen er nog maar 9300 mensen. Er bleef een zekere marktfunctie, er bleef wat visserij. Er ontstonden ook wat nieuwe aktiviteiten zoals goud- en zilverindustrie, wat sigarenmakerijen enz. Er bleef een kleine, stille stad over en zeker is, dat het stadsbeeld in die tijd het sterkst gewijzigd werd door het dempen van de meeste grachten en het slopen van een aantal stadspoorten.
Dan ontstaat de naam van 'een dode stad aan de Zuiderzee' een stadje eigenlijk alleen interessant door de oude, overigens nogal slecht bewaarde schoonheid.

Bij het begin van de twintigste eeuw is de toestand nog ongewijzigd. De agrarische ontwikkeling o.a. die van de tuinbouw in het omliggende gebied geeft de stad nieuwe kansen.
Merkwaardig is daarbij, dat de direkte agrarische centrum-funktie nauwelijks wordt versterkt. De veemarkten nemen langzaam maar zeker in betekenis af. Er ontstaat geen tuinbouwveiling in deze stad. Alleen de kaashandel blijft lang van betekenis. De centrale ligging is echter voor de Rijksoverheid wel een reden om in Hoorn een aantal belangrijke instituten te vestigen, zoals het Rijkslandbouwproefstation, het Rijkstuinbouwkonsulentschap, Rijkszuivelkonsulentschap en de Rijkstuinbouwwinterschool.
Het is alsof de afstand tussen stad en platteland in een zekere mate wordt vergroot.
De winkelfunktie profiteert sterk van de agrarische opbloei en ontwikkelt zich sneller en gevarieerder dan in de andere Westfriese steden.
Gunstige faktoren zijn daarbij zeker de gunstige ligging, de goede bereikbaarheid van de binnenstad door het dempen van de grachten en natuurlijk de aktiviteit van de middenstand. In 1930 is er in Hoorn één winkel op de 27 inwoners, terwijl deze dichtheid voor Enkhuizen 1 op 40 en voor Medemblik 1 op 46 bedroeg. Opmerkelijk is de ontwikkeling van een aantal typografische bedrijven, waardoor Hoorn zich ontplooit als het centrum van de regionale pers.
De groeiende streekfunktie komt eveneens tot uiting in de onderwijsvoorzieningen, de ziekenhuizen, de vestiging in de stad van het kantongerecht, de belastinginspectie, het Kadaster, een kantoor van Rijkswaterstaat en de Kamer van Koophandel.

Achterom

De ontwikkeling van het Westfries Museum is eigenlijk een verhaal apart, met een sterk persoonlijk accent.
Toch is de bevolkingsgroei gering. Woonden er in 1930 12.049 mensen, in 1939 was dit aantal toegenomen tot 12.500. Ook hier zien we, als overal in West-Friesland, dat het grote geboorteoverschot te niet wordt gedaan door het vertrek van velen naar elders. De oorlog had ook hier grote armoede tot gevolg. Gelukkig bleef de stad bijna volledig gespaard voor het direkte oorlogsgeweld. Maar er was een enorme achterstand zowel in de woningbouw als in het onderhoud van wegen en straten. Dit herstel vroeg alle aandacht en voor een nieuwe aanpak was tijd noch geld.
En misschien is één van de belangrijkste werken uit de eerste jaren na de oorlog de aanleg van het sport- en rekreatiecomplex aan de Oostzijde van de stad.

In de jaren na de Tweede Wereldoorlog zette zich overal een nog steeds versnellende verandering in naar een nieuwe wereld. Een wereld met technisch en ekonomisch onbeperkte mogelijkheden ten goede en ten kwade.
Als begeleidende verschijnselen van deze ontwikkeling ontstond onzekerheid, onrust en twijfel aan die nog onbekende toekomst. Deze ontwikkeling ging de Nederlandse samenleving niet ongemerkt voorbij; ook in ons land voltrokken zich op vrijwel elk gebied ingrijpende wijzigingen.