"Sluit je ogen en luister naar de zee. Ontspan, want alleen dan neemt de zee je zorgen mee. Er wordt van vele mensen het leven afgenomen. We wachten in spanning wanneer ze voor ons zullen komen".
Stolpersteine Levenbach en Spittel
Nogmaals terug naar het kruispunt en rechtsaf de Provincialeweg oversteken. *) Voor fietsers is het handiger om direct na het oversteken linksaf te slaan en het fietspad langs de Provincialeweg te volgen. Bij het stoplicht Maelsonstraat rechtdoor en na 100 meter via de passage door het geluidsscherm op de Koepoortsweg (3) uit te komen. Vijfde straat rechts is de Drieboomlaan (4). **) Wandelaars kunnen beter na het oversteken het Keern vervolgen en bij stoplicht linksaf Van Dedemstraat in. Langs het Westfries Gasthuis (5) en Transferium. Bij kruispunt rechtsaf de Koepoortsweg op. Tweede straat linksaf en naar Drieboomlaan 19 aan de linkerkant. Daar liggen twee steentjes.
Ernst Levenbach was tuinman en homo-geaard, volgens zijn familie. Of hij en zijn huisgenoot Heinrich Spittel (foto hieronder) levenspartners waren, is niet bekend. Ze zijn kort na elkaar omgekomen in hetzelfde vernietigingskamp, resp. 44 en 25 jaar oud. Na de oorlog heeft de moeder van Ernst nog geprobeerd zijn lotgevallen te achterhalen door een oproep in het Nieuw Israëlietisch Weekblad (hieronder).
Krantenartikel Nieuw Israëlietisch Weekblad
Heinrich Spittel
3) Koepoortsweg: (Hoornse Historie door Ben
Renckens nr.60, 20-8-1977). Oorspronkelijk was de
Koepoortsweg aanzienlijk langer dan nu. In 1508 verloor de weg
het deel tussen de oudste vestinggracht (Turfhaven) en de
Koepoortsbrug. Dat deel ging Achterstraat heten. Later, wanneer
precies is onbekend, ging het deel tussen de Nieuweweg (zie 2) en
de hoek in de Geldelozeweg naar deze laatste heten. Op de
plattegrond van Doesjan uit 1794 wordt dit al aangegeven.
De
kaart van Jacob van Deventer uit ca. 1560 geeft de Koepoortsweg
voor het eerst weer. De sloten aan weerszijden worden niet
aangegeven. Dat doen latere kaarten wel. In 1607 werd de
Koepoortsweg bestraat. In 1628 werd de sloot aan westzijde
gedempt en de strook aan de weg toegevoegd. Opnieuw werd de
weg bestraat in 1657. Ter bescherming van de voetgangers
werden houten palen tussen de bomen geplaatst die de rij- en
wandelweg van elkaar scheiden. In 1770 werden de houten palen
vervangen door hardstenen, die tot 1923 stand hielden.
Koepoort (Hoornse Historie door Ben Renckens nr.12, 1-2-1975)
en (Hoornse Historie door Ben Renckens nr.42, 30-10-1976):
De Koepoort werd gebouwd in 1508 ten tijde van de
stadsuitbreiding en in de 17e eeuw werden de poortingangen
gewijzigd. Bij de bouw had men rekening te houden met de
krappe ruimte aan de stadszijde en met de kaarsrechte lijn
Achterstraat-Koepoortsweg, die niet haaks op de gracht liep. De
as van de poort week ongeveer 30 graden af naar rechts, gerekend vanaf
de brug. De gemeenteraad besloot in 1871 de poort af te breken.
De beelden van de koeien en Pomona vonden een plekje in de tuin
van het Westfries Museum.
4) Drieboomlaan: (Hoornse Historie door Ben
Renckens nr.116, 24-11-1979): In 1598 werd de Drieboomlaan
aangelegd tussen de Koepoortsweg en de Holenweg. Volgens
Hoorns kroniekschrijver Velius noemde men de weg Lindendael,
"of anders de drie Boomde-laan, om dat zy met drie regels
Boomen geplant is". De verbinding van de Drieboomlaan met de
Koepoortsweg werd in 1657 verbeterd door een stenen
boogbruggetje.
Tot in 1676 was de laan nog met drie rijen
lindebomen beplant. In dat jaar vond een rampzalige overstroming
plaats, waardoor de kwijnende bomen vervangen moesten worden
in het jaar daarop. Er werden toen twee rijen lindebomen geplant,
zodat het noordelijk deel bij de wandelweg getrokken kon
worden.
Drieboomlaan rond 1902
Vanaf 1921 zijn de sloten geleidelijk aan gedempt en verdwenen daarmee ook de bruggetjes. De oude lindebomen werden gerooid.
5) Westfries Gasthuis: (Oud Hoorn fietsrouteboekje
Westfriese tour 2006): Het is een nieuw ziekenhuis vlakbij het
centrum van Hoorn, ter vervanging van twee gefuseerde
ziekenhuizen, het Sint Jangasthuis en het Streekziekenhuis. In
fase 1 (2003) is een nieuw gebouw bij het bestaande Sint-Jan
ziekenhuis gebouwd, waarna in fase 2 (2013) een tweede gebouw
geplaatst wordt ter vervanging van het oude Sint Jan gebouw. Van
deze gelegenheid is door de Architectengroep Duintjer gebruik
gemaakt om twee belangrijke eisen in te willigen: hoogwaardige
stedenbouwkundige kwaliteit en een functionele lay-out vanuit de
optiek van de patiënt. De centrale hal is als ontmoetingsplaats
tussen oud- en nieuwbouw in ontworpen, om een optimale
integratie te krijgen van beide gebouwen. Op deze hal bevinden
zich nog twee verbindingsgangen, die de bestaande
verpleegafdelingen van Sint Jan verbinden met respectievelijk de
röntgenafdeling op de eerste en de operatieafdeling op de tweede
verdieping van de nieuwbouw. Ook in de tweede fase zal deze hal
het hart blijven van de gehele nieuwbouw. Onder het gehele
complex loopt een souterrainingang, die alle liften verbindt met
de laad- en losplaats van goederen. Op deze wijze vindt er geen
vermenging plaats van goederen en patiëntenlogistiek.
(Architectuurgids Hoorn 1960-2010, Joost Buchner, 2012):
Het Westfries Gasthuis is één van de grootste gebouwen van
Hoorn en ligt direct tegenover het Transferium. Een grote U-
vormige, drie verdiepingen hoge vleugel met daarop terugliggend
nog eens drie lagen bepaalt aan de stadszijde het aanzicht van het
gebouw. De gevel van de onderste laag is merendeels van glas. De
daarboven gelegen twee lagen zijn uitgevoerd in oranjebruine
baksteen. De drie hogere lagen zijn uitgevoerd in donkerbruine
baksteen. Daarboven bevindt zich nog een dakopbouw met daarin
de technische voorzieningen. Het gebouw heeft een sterk
horizontaal karakter. Deze nieuwe vleugel is door middel van de
ontvangsthal en enkele bruggen met de oudere vleugel verbonden.
In het midden van de vleugel langs de Van Dedemstraat kraagt
een drie verdiepingen hoge directievleugel uit over de onderbouw.
Dit element is wit gestuukt en staat op twee onwerkelijk dunne
witte kolommen. Deze kolommen lijken de hoofdentree te
accentueren, maar de toegangsroute loopt er niet tussendoor, maar
er net naast. Aan de Van Dedemstraat is het maaiveld flink
verhoogd (schuin oplopend) en met gras begroeid. Tevens zijn er
bomen geplant. Dit verzacht het aanzien van het gebouw. De witte
zonwering voor de raamstroken versterkt het horizontale karakter
van de nieuwbouw. De ontsluiting voor de auto's vindt plaats aan
de noordoostzijde van het gebouw, waar een voorplein is
gerealiseerd aan de kant van de Maelsonstraat.