Draafsingelschool (7)
Scholen aan de Johan Messchaertstraat
De ULO hoeft niet lang te wachten op een eigen onderkomen. Naar een ontwerp van gemeentearchitect Faber wordt aan de Johan Messchaertstraat tegenover de HBS een nieuw schoolgebouw neergezet, dat in 1923 in gebruik wordt genomen.
Geleidelijk ontstaat zo rond de Johan Messchaertstraat een concentratie van scholen. Wie in de jaren
twintig de Veliusbrug over gaat, passeert eerst aan zijn linkerhand Gemeenteschool 3 (4), dan de ULO
en rijdt of loopt vervolgens recht op de HBS af. Daarachter, aan de Bontekoestraat, staat de tuinbouwschool.
In 1932 komt er nog een school bij. Tussen de lagere school aan de Draafsingel en de ULO verrijst
een nieuwe school voor lager onderwijs, ook weer ontworpen door architect Faber, van wie er nu dus
drie scholen op een rij staan. Het gebouw wordt in gebruik genomen door Gemeenteschool 1 uit de
Muntstraat. Gemeenteschool 2 verhuist op haar beurt van de Kruisstraat naar de Muntstraat. Het gebouw aan de Kruisstraat verkeert in te slechte staat.
Gemeentelijke ULO, Johan Messchaertstraat 3, gebouwd ca. 1922 (foto ca 1937)
Schoolhoofd Jan van Berkel
Als de bovenbouw van Gemeenteschool 3 in 1921 op eigen benen komt te staan, wordt Gemeenteschool 3 een gewone lagere school. Per
30 augustus van datzelfde jaar wordt Jan van Berkel hoofd van
de school. Hij bekleedt deze functie tot 31 oktober 1951. Dat lange dienstverband leidt ertoe dat Van
Berkel vereenzelvigd wordt met de school. Gemeenteschool 3 is voor menigeen in Hoorn ‘de school
van Van Berkel’.
Een oud-leerling van de school van Van Berkel is Chris Hellingman. In het Kwartaalblad van Oud
Hoorn (2000/2) vertelt de in 1917 als zoon van een los arbeider op het Achterom geboren Hellingman
iets over zijn lagere schooltijd. Die begint op de school in de Muntstraat. "Die noemden ze de 'klompenschool', omdat daar kinderen van arbeiders zaten."
"Later werd ik overgeplaatst naar de Draafsingelschool, die voor kinderen van gegoede burgers was.
Maar mijn vader was anti-militarist, werkman en niet van de kerk, dus werd ik achter in de klas gezet
en keken ze niet veel meer naar me om." Nadat Chris twee keer is blijven zitten, gaat hij op zijn veertiende van school. "Dat voelde als een bevrijding, maar ik moest wel meteen werken hoor, want we
hadden een groot gezin en wat je deed maakte niet uit, als je maar zorgde dat er vijf gulden binnenkwam."
Onderwijzend personeel Gemeenteschool 3 ca. 1923; v.l.n.r. staand: H.J. Holle, Aaf Dell, P. Rijswijk, J. Zwarekant, C. v.d. Ooord en Trien Wnkel; zittend: Bets van Berkel, de heer Halebos, Jan van Berkel, Cor Bruin en An Offringa (foto WFA)
Jan van Berkel met een zesde klas, maart 1931 (foto WFA)
‘t Geveltje
Heel anders vergaat het Kees Winkler die in de jaren dertig leerling is van Gemeenteschool 3. Ook
zijn levensgeschiedenis is beschreven in het Kwartaalblad van Oud Hoorn (1992/5). Kees’ vader was
longarts en zijn moeder kinderarts. Het gezin woonde op de Draafsingel, vlak naast de school. Volgens Winkler werd Gemeenteschool 3 ook wel ’t Geveltje genoemd.
Dankzij wat privélessen kon Kees de eerste klas overslaan. Zijn klasgenoten waren onder meer de
zoon van de directeur van de gasfabriek en de latere musicus Hans Boedijn. Na zijn gymnasiumopleiding in Alkmaar gaat Kees medicijnen studeren in Amsterdam. Maar arts wordt hij niet. Tot zijn pensionering werkt hij als bibliothecaris bij het Herseninstituut van het AMC. Daarnaast is hij dichter.
Klas 5a met meester C. v.d. Oord, ca. 1922 (foto WFA)
Meester C. v.d. Oord (97 jaar) met zijn klas uit 1916 tijdens een reünie in 1997 (foto Henk de Weerd)
