Meer dan een eeuw actief voor Hoorns erfgoed

Sint Pietershof

De oostelijke vleugel

Wat van het beeld van de gevel aan de hofzijde van de westelijke vleugel in de eerste alinea is vermeld, is ook van toepassing op dat van de oostelijke vleugel.

De oostelijke vleugel linker deel aan hofzijde.
De oostelijke vleugel linker deel aan hofzijde.

De oostelijke vleugel rechter deel.
De oostelijke vleugel rechter deel.

De buitengevel (Spoorstraat/Munnickenveld) is in 1901 geheel vervangen naar een ontwerp met veel neorenaissance kenmerken van de hand van de toenmalige Hoornse gemeentearchtitekt J. van Reijendam Czn., die ook het aangrenzende Rozenhofje ontwierp.

Oostelijke gevel aan Spoorstraat/Munnickenveld naar het noorden gezien.
Oostelijke gevel aan Spoorstraat/Munnickenveld naar het noorden gezien.

Oostelijke gevel aan Spoorstraat/Munnickenveld naar het zuiden gezien.
Oostelijke gevel aan Spoorstraat/Munnickenveld naar het zuiden gezien.

De regenten- of vaderskamer, in Lodewijk XV-stijlkenmerken ingericht, bevindt zich noordelijk naast het Sint Pieterspoortje aan de Spoorstraat/Munnickenveldzijde boven een kelder, die doorloopt onder de noordelijk belendende twee kamertjes van de regentenkamer. Daarnaast bevond zich tot 1888 de venduekamer of -zaal, waar de eigendommen van een overleden bewoner bij openbare verkoop verkocht werden.
Boven een tot op kniehoogte in blauw aangebrachte eiken lambrizering is in 1768 een wandbedekking opgetrokken van goudlederbehangsel. Dit behangsel is in 2012 gerestaureerd als slotonderdeel van herstel van het gehele complex. Het behangsel toont een motief van dubbele, zigzag slingerende twijgen met daarbinnen telkens een zijtakje bezet met bloemen, onder welke de korenbloem zich prominent voordoet. De goudkleurige achtergrond is versierd met vierkantjes en eveneens met bloemmotiefjes, die er handmatig zijn ingestempeld.
Het ontwerp is van de hand van zekere Wijnand Stevens en is waarschijnlijk ter vervaardiging uitbesteed door de Amsterdamse fabrikant Johannes Remmers aan de grootste goudlederbehangsel fabriek van Mechelen, het “Gouden Leerhuys”.
Tegen de zuidelijke wand is een in zwartmarmeren schoorsteenmantel met daarboven, eveneens in blauw, een geschilderde eikenhouten sieromtimmering van de schijnboezem of -rookvanger aangebracht. Aan de boezem is een grote penantspiegel opgehangen gevat in een vergulde omlijsting in Lodewijk XV-ornamentiek.

De schouw.
De schouw.

Ook het veld van het plafond is in blauw aangebracht. De plafondschilderingen met zinnebeeldige voorstellingen van Sint Pieter met de Kruisdrager, de Haan, de Hemelsleutels en Sint Pieter in de hoeken, alsmede de Romeinse goden Mercurius en Abundantia, resp. van handel en overvloed, zijn van Danië Reynes. Wat de relatie met deze goden met Sint Pieter zou kunnen inhouden is niet helemaal duidelijk.

Een deel van allegorische voorstelling op het plafond.
Een deel van allegorische voorstelling op het plafond.

De grote tafel met de daaraan geschoven stoelen dateren nog uit de inrichtingstijd van 1768. Het bovendeurstuk van de deur tegenover de schouw tonen wapens van regenten. Het bovendeurstuk van de deur tegenover de schouw tonen wapenschilden van regenten.

De deur tegenover de schouw.
De deur tegenover de schouw.

Behalve een toegang tot het hof in de Mosterdsteeg, kende het hof ook een toegang aan de Spoorstraat/Munnickenveld via het Sint Pieterspoortje, dat ook wel met niet met zekerheid te stellen reden aangeduid wordt met Waterpoort.

Het Sint Pieterspoortje.
Het Sint Pieterspoortje.

Het jaartal 1617 op het poortje getuigt van het bouwjaar. Deze ingang diende waarschijnlijk als hoofdtoegang tot 1692, toen de toegang in de nieuwe zuidelijke vleugel deze taak sindsdien overnam. Het poortje toont een geblokte omlijsting van Bentheimer zandsteen in de trant van Hendrick de Keyser. Een cartouche in het fries vermeldt het bouwjaar. Wegens een inpandige vloerverhoging is door het plaatsen van het poortje op een tussenstuk als voetstuk (piedestal) het poortje ± 80 cm hoger geworden. In het open fronton is een nisvormige achtergrond met een beeldje van St. Pieter neergelaten. De uiteinden van het fries tonen elk een mannen- resp. vrouwenkopje, mogelijk van Grieks mythologische aard. Een gelijk vrouwenkopje bevindt zich ook op een aantal sluitstenen van de ontlastingbogen van de vensters in de gevels aan hofzijde. De sluitsteen van de boog van het poortje toont eveneens een masker.

Boogsegment, jaartalsteen en open fronton van Sint Pieterpoortje met ingelaten beeldje van Sint Pieter.
Boogsegment, jaartalsteen en open fronton van Sint Pieterpoortje
met ingelaten beeldje van Sint Pieter.