"Schermer en Zoon b.v." twee eeuwen in
"'t natte" aan het Kleine Noord te Hoorn (2/6)

Een Rekening Courant-overzicht uit 1785 betreffende de zaken met de al eerder genoemde Jean d'Arrest uit Weesp leert dat Barent Schermer in dat jaar alleen al van deze relatie voor meer dan 2000 gulden kocht. De lijst van leveringen omvat uitsluitend vaten met "genever".
In dat eerste negotie-boek zijn de leveranties en betalingen bijgehouden tot in het eerste decennium van de negentiende eeuw. Was er bij het begin slechts sprake van jenever en verschillende likeuren, na het begin van die negentiende eeuw kwamen er ook leveranties van wijnen in te staan. Die wijnen werden overigens per oxhoofd geleverd. Een oxhoofd is een vat van 220 liter.
De jenever was tussen 1782 en 1806 wel wat duurder geworden. Werd in de eerste leverantie nog gesproken over een prijs van 35 gulden per Aem, in 1806 was dat al opgelopen tot bedragen, die varieerden van 54 tot 65 gulden per Aem. Thans kost één liter jenever van Schermer & Zn b.v. ƒ 15,95. Van dit bedrag gaat ƒ 11,80 naar de overheid, n.l. ongeveer ƒ 10,- accijns en ƒ 1,80 b.t.w.
De actieve Barent Schermer zal in die jaren nooit hebben kunnen denken dat zijn bedrijf twee eeuwen later nog zou bestaan. Binnen het totale bedrijf is er helaas geen "afbeelding" van de grondlegger meer te vinden. In het schitterende en vooral historische sfeer ademende proeflokaal hangt wel nog een geschilderd portret van Jan Bent.

Barent Schermer concentreerde zich in de eerste jaren op uitbreiding van zijn zaak aan het Kleine Noord. Maar ook is in de stapel koopactes uit die jaren de aankoop van het pand aan de Kerkstraat no. 11 terug te vinden. Op 2 maart 1809 kocht Barent Schermer dit pand "tegenover de kerk" voor 795 gulden. Overigens was de aankoop belast met ƒ 3,- zogenaamd "oud eigen"; een toeslag ten behoeve van het Protestants Weeshuis, ingesteld per 15 december 1722. Opmerkelijk is dat dat luttele bedrag jaarlijks nu nog wordt afgedragen. Het "oud eigen" is een toeslag, waardoor de relatie van het verkochte onroerend goed met het weeshuis tot uitdrukking wordt gebracht. Het is een zogenaamd onvervreemdbaar recht, zodat elke nieuwe eigenaar verplicht is de toeslag te betalen. Op die manier kon het weeshuis vroeger niet alleen bezit afstoten, maar zich tevens van een jaarlijkse bijdrage verzekeren. Het pand werd eerst gebruikt als woonhuis, later werd er een winkel van de firma in gevestigd.

In de loop der jaren zijn door de verschillende firmanten nogal wat panden aangekocht. Een greep uit de behoorlijke stapel koopacten onthult de aankoop van een huis op de Varkensmarkt op 17 maart 1827. Koper was Johannes Schermer; de verkopers waren de erfgenamen van Willem Venverloo. Op een publieke veiling op 22 juli 1863 verwierf het bedrijf het nog steeds in gebruik zijnde pand aan de Veemarkt voor ƒ 600,- en een huis aan het Kleine Noord voor ƒ 1485,-. Het bleef niet alleen bij Hoorn. Ook in Weesp, waar men van oudsher bindingen had met die al eerder genoemde Jean d' Arrest en Zoonen, werd een winkel opgezet en op 6 januari 1919 vestigde het bedrijf zich ook in Amsterdam. Op die datum werd een pand aan de Rozengracht gekocht voor een bedrag van ƒ 34.300,-. Later had men nog een depot aan de Spuistraat en de Oude Zijds Voorburgwal.
Andere in het oog lopende bezittingen van de verschillende generaties Schermer zijn o.a. het blokhuis aan de Draafsingel geweest (later bewoond door dokter Winkler en thans door de oogarts Huberts) en het fraaie pand op de hoek van de Eikstraat en de Draafsingel, waarin later het Noordhollands Dagblad (thans de V.N.D.) gedeeltelijk onderdak vond. Het huidige bedrijf wordt gevormd door een zestal panden aan het Kleine Noord. Drie panden lopen door tot aan het Scharloo; de andere drie zijn aan de overzijde gelegen. Aan de Veemarkt ligt nog een pand, dat voornamelijk als magazijn dienst doet.