Meer dan een eeuw actief voor Hoorns erfgoed
De werkelijke stadswandelingen kunnen afwijken van de op het web gepubliceerde wandelingen.

Hofjeswandeling

kaart De Hofjeswandeling is een tocht met veel afwisseling. Deze OudHoornwandeling begint in het plantsoen voor het station. De wandeling voert onder andere langs twee schilderachtige hofjes, het Claas Stapels hofje en het Sint Pietershof (niet open voor publiek). De wandeling zou ook goed "Van Reijendamwandeling" kunnen heten.
In deze wandeling ook aandacht voor bouwkunst uit het begin van de twintigste eeuw van de hand van gemeentearchitect Van Reijendam. De zijkant van de St. Pietershof aan de Spoorstraat is van Van Reijendam, de Rozenhof en het huis op de hoek van de Baanstraat, waar de architect zelf woonde.


Noorderstraat

Noorderstraat 8 De wandeling begint met een kijkje aan de Noorderstraat. Het huis op nr. 8 is net gerestaureerd. Het werd gebouwd onder architectuur van J. van Reijendam. De deur is versierd met een rooster in zweepslagmotief. Bij de restauratie ontdekte men dat delen van de gevel van namaakstenen waren gemaakt. De foto toont de huidige staat. Op nr. 10 - 12 stond vroeger het Hotel Bellevue.

 

Baanstraat

Hier vinden we op nr. 30 een steen met de naam van N. Tang. Hij was steenhouwer van de St. Pietershof. Ook was hij conciërge. Op nr. 36 zien we nog een huis gebouwd onder architectuur van J. van Reijendam, gemeentearchitect aan het begin van de 20e eeuw. (1900-1905) Zie eerste steen op de hoek onder in de gevel.


Spoorstraat

We lopen door de Spoorstraat en bezichtigen daar de Rozenhof.(Van Reijendam) Dit hofje is er aan het begin van de 20e eeuw bijgebouwd. Hierna brengen wij een bezoek aan twee schilderachtige hofjes, Het Claas-Stapelhofje op het Munnickenveld N.Z. en de St. Pietershof gelegen aan het Dal. Het Claas Stapelshofje is een hofje in de ware betekenis van het woord.
Onder een hofje wordt verstaan een groep huisjes rond een binnenplaats, die door rijke burgers gebouwd werd om arme bejaarden of weduwen onderdak te verschaffen.


Munnickenveld / Claas Stapelhofje

Claes Stapelhofje binnen

Claes Stapelshofje

 

Stoep-paal Munnickenveld Op het Munnickenveld N.Z. is een unieke gotische stoeppaal bewaard gebleven. U moet hiervoor even door de knieën. Deze paal gaf de grens van privé terrein aan evenals de gele steentjes.

 

Nieuwland, de treden De wandeling gaat verder via het Nieuwland, waar we nog even de treetjes aan het water opmerken, in het verleden bedoeld om groente enz. af te laden.
Ook zien we hier een laat 18e eeuws woonhuis. Dit is een monument.

 

Leliestraat

Vanaf het Nieuwland W.Z. komen we in de Leliestraat. Hier staat het pakhuis De Jonge Frans. Compleet met eerste steen. In deze straat is meer werk van Van Reijendam te zien. Nr. 4a t/m d.


Dal

Uit de Leliestraat komend zien we de St. Pietershof. (1617) Dit is niet een door een particulier gesticht hofje. Na de Reformatie bepaalde de overheid dat in het voormalige klooster St. Pietersdal, oudere stadgenoten gehuisvest dienden te worden. Bijzonder is, dat nu, ruim 400 jaar later, de gebouwen nog steeds dezelfde bestemming hebben. Dit betekent ook 4 eeuwen bouwhistorie op deze plek. Tijdens de wandeling mag de prachtige van de straat af onzichtbare binnenplaats, die normaal voor het publiek niet toegankelijk is, bekeken worden.


Ramen

Ramen Daarna wordt de wandeling vervolgd over de Ramen. Twee kerkgebouwen en woonhuizen uit verschillende eeuwen vragen hier om de aandacht. Niet alleen over deze gebouwen maar ook over de geschiedenis van de terreinen erachter valt veel te vertellen. Hier stonden in de 17e en 18e eeuw schuilkerken. Die waren hier gebouwd omdat in die tijd de uitoefening van een andere godsdienst dan de officieel erkende gereformeerde godsdienst verboden was. Omdat er heel wat verschillende geloofsrichtingen waren, waren er veel schuilkerken. Veel steegjes leidden vanaf de Ramen erheen. De namen van deze thans naamloze stegen, zijn uit archiefstukken bekend. Bij voorbeeld: Spijkersteegje, Arminiaanse Glop. In totaal zes steegjes, alleen aan de Ramen.

 

Literatuur:

J. van Reijendam Czn. Gemeentearchitect te Hoorn 1900-1905, Drs. M.P. Wigard
Cultuurhistorische Reeks Hoorn deel 3
Publicatiestichting Bas Baltus 2002.

Sint-Pietershof te Hoorn. Bedelnap en preuve, kruisheren en proveniers aan het Dal, C. Boschma-Aarnoudse
Bouwhistorische Reeks Hoorn deel 1
Publicatiestichting Bas Baltus 1993.

De Lutherse Kerk te Hoorn, Willeke Jeeninga
Bouwhistorische Reeks Hoorn deel 6
Publicatiestichting Bas Baltus 1995.

Het Claas Stapels Hofje in Hoorn, Willeke Jeeninga
Bouwhistorische Reeks Hoorn deel 11
Publicatiestichting Bas Baltus 2002.

Deze boeken zijn verkrijgbaar in het Oost-Indisch Pakhuis van de vereniging Oud Hoorn. Zie de Oudhoorn Winkel

 

Redactie en foto's voor deze wandeling: Lena Bonte, Zwaag