Meer dan een eeuw actief voor Hoorns erfgoed

Het tweede Witte Badhuis, 1978 - 1991

Vanaf de opening in 1934 zijn de inkomsten te gering om de exploitatie van het Witte Badhuis dekkend te maken, schrijft Van Zoonen (2004). Het gebouw vraagt veel onderhoud en er moet doorlopend een veenbank in het IJsselmeer worden verwijderd. In de Tweede Wereldoorlog werd het bad bezet door de Duitse Wehrmacht die het gebruikten voor luchtverkenning en op de ingangspartij een stuk luchtafweergeschut plaatsten. Na de oorlog wordt het bad weer in gebruik genomen. Het verouderde bad trekt in 1958 nog 60.000 bezoekers. In juni 1966 wordt het zwemwater aan de Westerdijk afgekeurd. Kort daarop wordt het toch weer goedgekeurd. Er gaan stemmen op om te komen tot de aanleg van een openluchtzwembad met gezuiverd water. Er komt een plan. De realisatie ervan wordt steeds weer uitgesteld en vooruit geschoven. Het Witte Badhuis blijft inmiddels normaal in gebruik en trekt in 1971 nog zo'n 20.000 bezoekers. Uiteindelijk komt er in 1976 een plan voor de aanleg van een gegraven bad op de lokatie van het Witte Badhuis. Leo Hoogeveen schrijft in 1991 daarover:

Eind oktober 1977 begon de sloop van het Witte Badhuis en op 9 december sloeg wethouder Groothuis de eerste paal voor het nieuwe zwembad. Dat had inmiddels landelijke bekendheid gekregen door de energie bespaende technieken die er werden toegepast. Met zonnecollectoren, het onttrekken van warmte aan het IJsselmeerwater en een op het water drijvende deken verwachtte men een energiebesparing van 45% te kunnen bereiken. Op 1 juli 1978 ging het zwembad, speciaal bedoeld voor de inwoners van de Grote Waal en de binnenstad, voor het publiek open. De naam 'Witte Badhuis' bleef om historische redenen gehandhaafd. Minister L. Ginjaar van milieuhygiëne verrichtte op 5 juni 1979 de officiële opening en kreeg bij die gelegenheid een zwembroek en handdoek kado.

Zonne-collectoren en verwarmd IJsselmeerwater

De Waarheid 1978
Krantenartikel: Zonne-collectoren voor verwarming van het badwater (Bron: KB - dagblad 'De Waarheid' 24-06-1978)

Witte Badhuis 2
Het tweede Witte Badhuis. (Foto WFA, ca. 1980)

De Waarheid 1978
Krantenartikel: Koude weerhoudt zwemmers. Leeg verwarmd zwembad op een koude zondagmorgen, begin mei 1979 (Bron: KB: dagblad 'De Waarheid'07-05-1979)

Westerdijk Hoorn
Luchtopname van het Hoornse Hop met links onder het Tweede Witte Badhuis en rechts boven het Visserseiland, 1980

De nieuwe Parkschouwburg, 2004 - heden

Het tweede Witte Badhuis was geen lang leven beschoren vanwege grote tekorten op de exploitatie van de drie Hoornse zwembaden die er toen waren (Vredehof in Hoorn-Noord, De Wijzend in Zwaag en Het Witte Badhuis aan de Westerdijk). In 1988 werd dan ook door het College van B. en W. besloten om het tweede Witte Badhuis voor het publiek te sluiten, en in 1991 begon de sloop ervan. Ter plaatse van het Witte Badhuis zou een ambitieus hotelproject worden gerealiseerd. Dat hotel is er nooit gekomen. Arie van Zoonen bespreekt deze geschiedenis in detail in zijn boek uit 2004 over Het Park. Hij wijdt ook een hoofdstuk aan het Witte Badhuis, met herinneringen aan het Badhuis van twee Horinezen. In 2004 is op de plek van het Witte Badhuis de nieuwe Parkschouwburg geopend die vanaf 1852 was gevestigd aan het Achterom in Hoorn, met vanaf 1969 na een verbouwing een ingang aan de Westerdijk.

Parkzaal Hoorn
Het strandje 'Zon en Vreugd' in 2012 met daarachter de nieuwe Parkschouwburg.

Parkschouwburg Hoorn
De Parkschouwburg aan het Hoornse Hop op de plaats van het voormalige Witte Badhuis en de Speeltuin Zon en Vreugde.

Bronnen:
- Westfries Archief, Hoorn - Beeldarchief Vereniging Oud Hoorn
- De Jong, Nico, www.inoudeansichten.nl, oude ansichten van Hoorn
- Hoogeveen, Leo, 1991. Ik wil zwemmen: over de lotgevallen van de bad- en zweminrichtingen aan het Hoornse Hop. Kwartaalblad Oud Hoorn, 1991, nr. 4, pp. 112-117.
- Lansdaal, Herman, 1994. Sportman, autogek, zakenman. Jan Ligthart "duikt" via oudste zwembad in Hoorns verleden. Kwartaalblad Oud-Hoorn, 1994 nr. 1.
- Van Zoonen Arie, 2004. Het Witte Badhuis (1934-1988). In: 1852-2004 Het Park, Anderhalve eeuw aan de Westerdijk. Hoofdstuk V, pp. 51-64. Uitgave van Schouwburg en Congrescentrum het Park, Hoorn, 304 pp.
- Zack, Frans, 2008. Hoornse kunstenaar Wouter IJdo schilderde Flevobad. Kwartaalblad Oud Hoorn, 30e jaargang, nr. 1, p. 12.
- KB (Koninklijke Bibliotheek)

5 Maart 2013