Het Witte Badhuis, 1934 - 1977

Gemengd zwemmen

Twee onbekende badnymfen omstreeks 1940 (foto WFA).

Leo Hoogeveen schrijft in 1991 het volgende over gemengd zwemmen:

Al voor de opening kwamen er van katholieke zijde klachten over het badhuis. De Vereniging 'Katholiek Hoorn' nam op 30 juni 1934 een resolutie aan, waarin werd geprotesteerd tegen het feit dat in het openbaar gemengde zonnebaden werden toegestaan. Men vond dat een 'belangrijk deel van de bevolking in haar opvattingen over zedelijkheid en fatsoen' werd gekwetst en drong er bij de gemeente op aan deze buitensporigheden tegen te gaan. De geestelijkheid liet dit volgen door een verbod voor katholieken om het badhuis te bezoeken. Op 23 juli beklaagde een aantal katholieke gebruikers zich over de misstanden; zij voelden zich als abonnementhouders benadeeld en vroegen de gemeente om verbeteringen, zodat het verbod kon worden ingetrokken. Hun voornaamste klacht was dat de dames en heren zich niet in hun eigen afdeling verkleedden, maar door elkaar. Ook was de hoge schutting op de middensteiger twee meter te kort, zodat op het einde ieder vrij heen en weer kon lopen. Kenneli jk vroeg men zich niet af hoe het dan moest als de dames en heren eenmaal in zee waren gegaan. Onder water kunnen toch de vreselijkste dingen gebeuren ...

In 1942 is door het R.K. Kerkbestuur te Hoorn de zweminrichting aan de Schellinkhouterdijk (het Flevobad) overgenomen van Neefjes teneinde Rooms-Katholieken in de gelegenheid te stellen tot gesepareerd baden in zee. De betreffende zweminrichting bestond daar al sinds 1934.

Jaarabonnement 1952 op het Flevobad aan de Schellinkhouterdijk (F. Kwaad)

Wie herinnert zich niet de wandeling of het ritje op de fiets naar het Witte Badhuis, met je zwembroek of badpak opgerold in een handdoek onder je arm of onder de snelbinder. Komend vanaf het Breed voorbij de Vale Hen en de Westersingel had je rechts van de weg een laag muurtje. Daar liep je altijd overheen. Achter het muurtje lag de Weel, waar nu een lang, smal parkeertrerrein is. Links van de weg stond een hek met dichte begroeiing. Daarachter lag de speeltuin Zon en Vreugd (van 1947 tot 1973) en een ligweide van het Badhuis. In het midden voor het Badhuis was een hokje waar je moest betalen. Dan liep je een lange, smalle gang in, de meisjes naar rechts en de jongens naar links. In die gang hing een vertrouwde geur van geteerde planken en klonken je voetstappen luid en hol. De gang kreeg licht door een rij hoge ramen aan de linkerkant. Aan het eind van de gang ging je naar rechts (de jongens dan). Daar pakte je een van de grote haken, gemaakt van een dik soort ijzerdraad, die daar hingen. Dan een kleedhokje in, met tegen de achterwand een plank om op te zitten. De deur van eterniet sloot niet tot op de vloer. Je kleren hing je op de haak met de schoenen onderaan. De haak met kleren gaf je af aan een badmeester die je een genummerde penning gaf en de haak ophing in een grote ruimte in het midden van het gebouw. Dan kon je vanaf het plankier via een trapje omlaag naar een middensteiger, of via trapjes aan de uiteinden van het plankier naar de ligweiden. Van de ligweiden kon je het water in via twee korte steigers met trapjes. Toen ik een keer van een van die steigers het water was ingedoken en weer boven kwam, werd er verschrikt naar mijn hoofd gewezen. Ik begreep niet wat er aan de hand was en veegde met mijn hand langs mijn voorhoofd ...bloed! Ik had met mijn hoofd de bodem geraakt. Ik had het niet eens gemerkt. Gelukkig viel de schade mee. Dat gebeurde in 1953. Niet ver uit de kant lag bij deze steiger een houten vlot in het water.

Op de foto hieronder zie je de kleedhokjes met het plankier ervoor, het lage muurtje erlangs en de trap naar een van de twee ligweiden. Aan deze kant lagen in de jaren vijftig de kleedhokjes voor de meisjes. In die tijd bestond de schutting op de middensteiger niet meer. Als je naast de middensteiger het water inliep, zakte je weg in een laagje zachte bruine prut. Dat was een restant van een veenlaag die ooit heel West-Nederland en een groot deel van het Zuiderzeegebied heeft bedekt. Op het oude land van Noord-Holland tussen de droogmakerijen is het veen nog aanwezig.

Links de kleedhokjes voor de meisjes, in het midden de ruimte waar de haken met de kleren werden opgehangen en rechts de kleedhokjes voor de jongens. Een trap voerde omlaag naar de middensteiger met links en rechts daarvan ondiep en niet erg schoon water (foto Nooteboom omstreeks 1950).

Fraaie foto uit 1974 toen het Witte Badhuis 40 jaar bestond (Foto Klaas Laan).

Pierenbad

In de jaren vijftig lag op deze ligweide meestal de jeugd vanaf 14-15 jaar te zonnebaden. De ligweide aan de andere kant van het badhuis was meer het domein van de kleintjes met hun moeders. Aan die kant lag ook een groot, rond, betonnen pierenbad.

Het pierenbad van het Witte Badhuis in de jaren vijftig (Bron: Kwartaalblad Oud Hoorn, 2007, nr. 2, p. 82)

Spelende kinderen in het Witte Badhuis in de jaren vijftig. Achter de schutting lag de Speeltuin Zon en Vreugd (Bron: Kwartaalblad Oud Hoorn, 2007, nr. 2, p. 82).

Mooi vergezicht op het Witte Badhuis. We zwommen wel eens van het Witte Badhuis naar het Visserseiland. Wel oppassen op de grote wierplekken in het water! Rechts tussen de bomen is iets te zien van de speeltuin Zon en Vreugd. Foto uit 1959.

Omstreeks 1970 (Foto WFA)