Prinses Margrietschool (2)

Vertrek uit de Muntstraat

Het nieuwe gebouw

Het schoolgebouw aan de Johan Messchaerstraat 1
(foto VOH)

Leerlingen en personeel van Gemeenteschool No. 1 nemen het nieuwe gebouw aan de Johan Messchaertstraat 1, ontworpen door stadsarchitect Jacob Faber, met ingang van het schooljaar 1932/1933 in gebruik. Het is een vrij sober, asymmetrisch gebouw met links de hoofdingang. Aan weerszijden van de entree zijn twee kleine vertrekken: een spreekkamer en een kamer voor het schoolhoofd. Langs de achterzijde van de school loopt een brede gang. Hieraan liggen vier leslokalen. Boven de entree is een handenarbeidlokaal.

Ontwerp van stadsarchitect Jacob Faber, ca. 1930

Verbinding nieuwe school met schoolgebouw aan de Draafsingel

De school is binnendoor verbonden met School No. 3 op de hoek van de Johan Messchaertstraat en de Draafsingel. In dat gebouw heeft School No. 1 de beschikking over nog drie lokalen, één lokaal beneden en twee lokalen boven. De verwarming van de nieuwe school is aangesloten op de installatie van de aangrenzende school, waarvan de capaciteit is uitgebreid.

Schoolhoofd Penning

De officiële opening van de school door burgemeester G.J. Bisschop is op zaterdag 10 september 1932. De burgemeester spreekt in zijn openingswoord zijn waardering uit voor onderwijsinspecteur Westerouen van Meeteren, die zich inzet voor de bouw van goede scholen. Verder merkt hij op dat, hoewel nog niet alles verkregen is wat men wenste, er in vergelijking met de situatie in de Muntstraat veel verbeterd is. Tenslotte wenst hij schoolhoofd Penning en zijn staf veel geluk met de nieuwe school. Penning is de opvolger van F. Felkers, die per 1 januari 1932 met pensioen is gegaan. Schoolhoofd Penning blijft de school trouw tot 1 oktober 1952. In de volksmond is Gemeenteschool No. 1 dan ook 'de school van meester Penning'.

Een paar weken na de officiële opening is de eerste ouderavond in de nieuwe school. Schoolhoofd Penning wijst erop dat het aanvankelijk niet zeker was welke school naar het nieuwe gebouw zou gaan, maar dat het uiteindelijk School No. 1 is geworden. Hij dringt er bij de ouders op aan, dat zij hun kinderen op het hart drukken de school mooi te houden en niets te beschadigen. Hij wijst ook op de mooie omgeving waarin de school staat. Ouders kunnen kinderen liefde voor de natuur bijbrengen, zodat zij niets vernielen in het park en de zwanen met rust laten.

Personeel Prinses Margrietschool v.l.n.r. G. Penning, W. Kaptijn, A. Dell, H. Alkema, mw. Visser en dhr. Veldhorst, ca. 1950 (foto www)

Met de inzet van het personeel kan volgens Penning het onderwijs op de school op hoog peil gebracht worden en kunnen alle fouten en bedenkingen tegen de Muntstraatschool bij het in gebruik nemen van de nieuwe school worden opgeheven.

Crisistijd

De jaren dertig is een moeilijke periode, niet alleen voor de burgers maar ook voor de gemeentelijke overheid. Op 30 juli 1935 stelt de gemeenteraad een nieuwe regeling vast voor het schoolgeld. Gezinnen met een belastbaar inkomen tot en met achthonderd gulden zijn vrijgesteld van het betalen van schoolgeld. Daarboven moet schoolgeld worden betaald, afhankelijk van de hoogte van het belastbaar inkomen.

Deze regeling vindt echter geen genade bij Gedeputeerde Staten van Noord-Holland omdat zij niet voldoet aan de eisen van de regering. De ondergrens moet naar zevenhonderd gulden. Als de gemeente de regeling niet aanpast, krijgt zij geen extra bijdrage meer uit het Werkloosheidsubsidiefonds. Omdat die extra subsidie in deze moeilijke tijden niet gemist kan worden, gaat de gemeenteraad morrend akkoord met een aangepaste regeling. Deze houdt in dat vanaf een belastbaar inkomen van fl. 701,- per jaar voor elk kind fl. 2,60 schoolgeld betaald moet worden. Het maximum is fl. 80,-, bij een inkomen van fl. 8.800,-.(Ter vergelijking: werkloze kostwinners hebben in deze jaren recht op tien gulden steun per week, ongeacht of zij getrouwd zijn. Voor elk kind krijgt een gezin één gulden extra.)

Klompenschool

In de raadsvergadering van 13 februari 1936 spreekt SDAP-raadslid Maria Magchielse-Velthuis haar ongenoegen uit over de wijze van toelating van leerlingen aan de openbare lagere scholen. Toen Gemeenteschool No. 1 naar een mooi nieuw gebouw in de Johan Messchaertstraat verhuisde, hoopte zij dat de school af zou komen van het karakter 'klompenschool'. Dat is volgens haar echter nog steeds niet het geval. Dat blijkt volgens het raadslid uit het feit dat de afgelopen winter van School No. 1 maar liefst 125 leerlingen uit 74 gezinnen in aanmerking kwamen voor gratis klompen. Op School No. 3 waren dat er slechts twintig. Mevrouw Magchielse wil dat de commissie van bijstand voor het onderwijs meewerkt aan een evenwichtigere verdeling van leerlingen uit verschillende sociale klassen.

De gemeentelijke uitgaven voor kleding, schoeisel en voedsel voor leerlingen in het lager onderwijs nemen elk jaar toe. In 1936 wordt hieraan ruim duizend gulden uitgegeven. Volgens mevrouw Magchielse is er echter alle reden het budget met duizend gulden te verhogen. Zij constateert in de raadsvergadering van 5 maart 1937 dat veel kinderen, net als in de oorlogsjaren 1914-1918, weer met kapotte kousen en schoenen naar school gaan. Daarin moet verandering komen, vindt zij. De burgemeester wil nagaan of er iets gedaan kan worden, maar een verdubbeling van het budget vindt hij onverstandig.

Uiteindelijk gaat het budget voor kleding, schoeisel en voedsel voor 1937 omhoog naar vijftienhonderd gulden. Hiervan worden ten behoeve van leerlingen van de drie gemeentescholen ruim vierhonderd paar klompen en schoenen en 550 stuks kleding (broeken, rokken, truien, kousen en ondergoed) betaald.

Gevels scholen Meschaertstraat (2015)