Meer dan een eeuw actief voor Hoorns erfgoed

De Hoofdtoren van Hoorn

Het daktorentje of -lantaarn

De bouw

Gedeeltelijk op het dak en de voorgevel is in 1651 een open daktorentje of lantaarn in renaissance stijl toegevoegd. Drie geledingen, waarvan de onderste een vierkante grondslag heeft met op de hoeken een overhoeks zuiltje. De verjongde geledingen erboven zij achtkantig van grondvorm. Op de spits prijkt een kruis en daarboven een koperen windvaan van 1660 in de vorm van een fregatschip. Het huidige torentje is echter de herbouw in 1750 in zelfde uitvoering als het oorspronkelijke torentje na verwoesting door brand in genoemd jaar.

Het daktorentje.
Het daktorentje.

De klokken en het uurwerk

In het torentje hangt een heelslagklok uit 1646 met een diameter van 106cm en hoogte van 82cm afkomstig uit de klokkengieterij van F. en P. Hemony te Zutphen. Een nieuwe halfslagklok, ter vervanging van de geroofde door de Duitsers in de laatste wereldoorlog, is in 1950 opgehangen. De Veermansklok met een diameter van 52cm en hoogte van 48cm dateert uit 1572.
Het oorspronkelijke uurwerk met één wijzer van 1660 is in 1956 vervangen door een eigentijds uurwerk met twee wijzers. Het herstelde oude uurwerk staat werkend opgesteld in het Westfries museum.

Het dak

Het dak met enige kapelletjes is gedekt met leien volgens de Duitse rijnmethode. Waarschijnlijk is ook in 1614 de weergang overdekt door verplaatsing van de dakvoet op de kanteling.

De noordzijde van de toren

De hoektoren

Tegen de noordwestelijke hoek van de toren is een hoektoren gebouwd. In de toren leidt een stenen wenteltrap naar de verdiepingen. De wenteltrap begint echter sinds waarschijnlijk 1614 op de eerste verdieping. Een recht trapdeel tot de eerste verdieping werd toen vervanger van het oorspronkelijke deel van de wenteltrap van begane grond tot eerste verdieping. De oorspronkelijk toegang van buitenaf tot de wenteltrap is echter nog herkenbaar aan bouwsporen in het metselwerk van de dichtzetting in de traptoren.

Aanzicht van de hoektoren vanuit het noordwesten gezien.
Aanzicht van de hoektoren vanuit het noordwesten gezien.

Het opzetstuk met wapenschild

Het halfcirkelvormige opzetstuk met het wapenschild van West-Friesland boven de vroegere doorgang naar de zeezijde van de toren, bevindt zich nu op het fries van de gedichte oorspronkelijke ingang aan de oostzijde. Dit fries toont als opschrift de bijbelteksten Mattheüs 7:13 en Lucas 20:25 met het jaartal 1534.

Vroegere toegang van hoektoren met wapenschild van Westfriesland in opzetstuk op het tekstfries.
Vroegere toegang van hoektoren met wapenschild van Westfriesland in opzetstuk op het tekstfries.

Het wapenschild van Westfriesland boven de vroegere toegang tot de hoektoren.
Het wapenschild van Westfriesland boven de vroegere toegang tot de hoektoren.