Koninklijke borrel - De 'natte' Schermers

Eerste vat genever

De oprichtingsdatum van het bedrijf stoelt op het "Negotie Boek Der in Koop behorende tot de Wijnkoperij van B. Schermer begint met 24 Julij A. 1782 in Hoorn". De allereerste vermelding in dat negotieboek wordt ook op 24 juli 1782 geschreven en betreft de aankoop op die dag van "Een Stuk Gen. zijnde No. 28, Groot Vier Aem, twee Stelen, twee Mengelen tot 33 Guld. d'Aem". De jenever wordt gekocht van "de Heere Jean d'Arrest en Zoonen tot Weesp". Het houten vat nummer 28 bevat 683 liter en kost 140 gulden en 15 stuivers. Bovenop die prijs komt: "Voor 't Zegel" nog eens 3 gulden en 7 stuivers. Het vat wordt kennelijk door een beurtschipper op goed vertrouwen afgeleverd, want Barent Schermer betaalt ruim twee maanden later en geeft op 2 oktober 1782 het verschuldigde bedrag mee aan schipper Sijmon Fortuijn. Jean d'Arrest en zijn zonen worden een goede relatie van Barent Schermer. De Hoornse handelaar koopt veel vaten jenever van het bedrijf in Weesp. In 1785 bijvoorbeeld al voor meer dan 2.000 gulden. Maar ook Wijnand Focking in Amsterdam - in de vaderlandse drankwereld nog altijd een bekende naam - levert aan Barent Schermer. Op 25 februari 1783 is volgens het negotieboek de eerste levering. Voor 11 gulden, 14 stuivers en 8 centen levert de al sinds 1679 bestaande distilleerderij Wijnand Focking onder andere 'Beste Anijs', 'Beste Rozenolie' en 'Best Guldewater'. Terzijde: alleen de eerste wordt nog steeds gemaakt.

Het eerste - populair omschreven - in- en verkoopboek van Barent Schermer laat zijn handel zien tot in het begin van de 19de eeuw. In de eerste pakweg twintig jaar gaat het alleen om jenever en likeuren. Maar in het eerste decennium van die nieuwe eeuw verschijnen in het negotieboek ook de vermeldingen over aan- en verkopen van wijn. Die wijn gaat per oxhoofd, een vat van 220 liter. Overigens toont dat negotieboek ook de oplopende prijs van jenever. Betaalt Barent Schermer nog voor dat eerste aam 35 gulden aan Jean d'Arrest, in 1806 varieert de prijs van 54 tot 65 gulden per aam.

Onroerend goed

Barent Schermer houdt zich in de eerste jaren grotendeels bezig met de uitbreiding van zijn zaak aan het Kleine Noord. Maar de grote stapel koopaktes uit de eerste decennia toont ook andere aankopen. Zoals van het pand aan de Kerkstraat 11. Voor dit pand 'tegenover de kerk' legt Barent op 2 maart 1809 795 gulden op tafel. De aankoop is belast met een zogenaamd 'oud eigen', een toeslag volgens een zogeheten onvervreemdbaar recht (daterend van 15 december 1722) waardoor elke nieuwe eigenaar verplicht is die te betalen. In dit geval aan het Protestants Weeshuis. Barent betaalt die verplichte 3 gulden zonder protest. Kerkstraat 11 wordt eerst woonhuis, later een eigen winkel. Later kopen verschillende Schermers nogal wat panden in Hoorn, maar ook in Amsterdam. Op 17 maart 1827 koopt Johannes Schermer van de erfgenamen van Willem Venverloo een huis aan de Varkensmarkt. Een pand aan de Veemarkt en een huis aan het Kleine Noord worden op een veiling op 22 juli 1863 gekocht. Totale prijs 1.485 gulden. Ook in Weesp koopt het Hoornse bedrijf een pand en begint er een eigen winkel en op 6 januari 1919 wordt voor 34.300 gulden een pand aan de hoofdstedelijke Rozengracht gekocht. Ook daar wordt wijn en gedistilleerd verkocht. Later komt er in Amsterdam nog een depot bij aan de Spuistraat en aan de Oude Zijds Voorburgwal.

Ook in Hoorn laten de Schermers zich steeds op de vastgoedmarkt zien. In het oog lopende bezittingen van de verschillende generaties Schermer zijn onder andere het Blokhuis aan de Draafsingel (later bewoond door onder meer dokter Winkler en de oogarts Huberts) en een fraai woonhuis op de hoek van de Eikstraat en de Draafsingel (later deels onderkomen van Drukkerij Noordholland en het Noordhollands Dagblad). Tot het tweehonderdjarige bestaan in 1982 is het bedrijf ondergebracht in zes panden aan het Kleine Noord. Drie lopen door tot aan het Scharloo; de andere drie liggen aan de overzijde. Ook is er nog een magazijn aan de Veemarkt.