Vereniging Oud Hoorn - Actualiteit

Gloedvol beschrijft de Hoornse stadsdichter Levi Noë maandagmorgen op de begraafplaats Keern de dramatische gebeurtenis waarbij het gezin Siemensma - vader, moeder en zes kinderen - omkwam.

(Tekst gaat door onder de foto’s)

Alleen de toen 7-jarige Aartje Siemensma en haar 12-jarige broer overleefden de ramp, omdat ze uit logeren waren. Aartje onthulde maandag, ruim 62 jaar later, samen met haar dochter Randa een nieuwe naamplaat op het graf. Een klein gezelschap was erbij, onder wie vroegere buren uit de Merensstraat en burgemeester Jan Nieuwenburg. ,,Alsof ik naar de begrafenis van mijn eigen ouders ga’’, zei Aartje dankbaar. Want de echte begrafenis heeft ze nooit meegemaakt. De Kinderbescherming besliste destijds dat het beter was dat de kinderen niet heengingen.

(Tekst gaat door onder de foto’s)

Gemis

,,Wij hebben dat als kind nooit mee mogen maken. En dat is een enorm gemis geweest’’, zei Aartje maandag in een kort woordje. ,,Dat graf, dat deed ons in die tijd ook helemaal niks, omdat wij dachten: we weten niet eens of ze er werkelijk in liggen of niet. Omdat wij er niet bij geweest zijn. Nu heb ik voor mezelf het gevoel dat het vandaag een soort disclosure is. Het gebeurt opnieuw en nu mogen we erbij zijn. Toen het gebeurd was, stond het hier helemaal zwart van de mensen, zelfs buiten de begraafplaats. Half Hoorn stond er omheen. Nu is het een kleine groep en dat is net zo mooi, want de mensen die er nu zitten hebben het hele verhaal nog in hun hart, en ik ben jullie allemaal dankbaar.’’

(Tekst gaat door onder de foto)

Vrienden

Zij dankte vooral Rita Lodde en de andere leden van de stichting Vrienden van de Begraafplaats Keern, die veel werk hebben verzet om tot de vernieuwing van de grafplaat te komen. Deze was in de jaren negentig vernield en nooit hersteld.

(Tekst gaat door onder de foto)

Aartje Siemensma woonde jarenlang in Griekenland en Amerika en zag, toen ze in Nederland terugkwam en bij het graf ging kijken, dat het ’een trieste bende’ was. De oprichting in 2019 van de vriendenstichting, die zich inzet om de verwaarloosde begraafplaats op te knappen, bracht het herstel in een stroomversnelling. Uiteindelijk maakte een anonieme gift het mogelijk dat er een nieuwe grafplaat werd gemaakt en werd een foto gevonden waaruit bleek hoe de originele plaat er precies uitzag. Nu heeft het graf weer een gezicht, zei Aartje, ,,Nu is het weer een plek die blijft bestaan in het verhaal van de familie en altijd een plek zal zijn waar mensen naartoe kunnen komen.’’

(Tekst gaat door onder de foto)

Vlammen

Onder de aanwezigen waren Leo Karels (75), die destijds op nummer 82 naast hen woonde. ,,Ik werd door mijn moeder wakker gemaakt omdat ik zo moest hoesten. Toen zij het licht aandeed zag ze dat niet eens branden, door de rook. We gingen naar beneden en zagen de vlammen door de schutting komen.’’

(Tekst gaat door onder de foto)

Ook Piet Stam, die er schuin tegenover woonde, werd door zijn moeder gewekt. Van buurman Bart Nannings hoorde hij later dat vader Andries Siemensma voor het raam had staan schreeuwen om hulp. Andries was, in een poging zijn kinderen te redden, naar boven gegaan, maar bedwelmd geraakt door de rook. De 33-jarige moeder Neeltje, zes maanden zwanger, werd later gevonden naast de wieg van haar jongste dochtertje Julia van elf maanden. Ook Ellie (10), Attie (9), André (5), Robbie (4) en Marianne (2) vonden de dood.

(Tekst gaat door onder de foto)

Niets gemerkt

De overlevende kinderen, die na anderhalf jaar pleeggezin en een half jaar bij oma in het weeshuis in Hoorn belandden, kregen er weinig van te horen.

,,Ons is alleen verteld dat ze gestikt waren in de rook en niks hadden gemerkt. Later hoor je hoe heftig het werkelijk was. Dat je moeder is gevonden bij het wiegje. Dat de kinderen uit het raam werden getild en op een wagen werden gelegd, in kleden gewikkeld, maar hun benen eruit bungelend.

In het begin is het misschien goed om niets te zeggen, maar later ga je toch het verhaal herschrijven. Als kind hoorden wij niets. Iedereen zei: we hebben het er niet meer over. Nu heb je in dergelijke gevallen meteen een cordon hulpverleners. Toen had je niks, nul. Er is sindsdien geen dag geweest dat het niet door mijn hoofd ging. ’’

(Tekst gaat door onder de foto)

Ze weet nog goed dat ze jaren later bij het huis op nummer 84 aanbelde - ’Ik droom vaak van dat huis’- en dat ze er mocht rondkijken.

,,Daar woonde toen iemand die Brand heette. Ze zei dat het binnen heel erg was veranderd, maar de indeling was nog exact hetzelfde. Op de balken van het zoldertje zag je nog zwarte strepen van de vlammen en je rook het daar ook nog.’’

Zie ook: Stichting Vrienden van de Begraafplaats Keern