Vereniging Oud Hoorn - Actualiteit

Aan de Appelhaven 3, hebben archeologen van de gemeente Hoorn een wonderlijke vondst gedaan. Bij opgravingen zijn vier vloeren van woonhuizen tevoorschijn gekomen. De gestapelde vloeren dateren van de 17e tot de 14e eeuw. De uitkomsten van dit onderzoek zijn voor Hoorn nu al uniek te noemen. De komende dagen wordt er nog verder gegraven om te kijken of er eerdere resten van huizen te vinden zijn.

Ongeveer 700 jaar geleden lag het gebied tussen de Westfriese Omringdijk en de Italiaanse Zeedijk nog aan de Zuiderzee. De jonge stad Hoorn had ook havens nodig die tot aan de dijk kwamen en daar is de Appelhaven een voorbeeld van. Nadat de bewoners zich tegen de Zuiderzee hadden beschermd door zelf het land te verhogen, werd dat gebied ook bewoonbaar.
De eerste huizen werden gebouwd van hout en kenden vloeren van leem. In de opgravingen liggen delen van het houten huis met lemen vloer zo’n meter onder het straatoppervlak. Rond de 15e eeuw was het huis nog steeds van hout, maar bestond de vloer inmiddels uit rode plavuizen. In de Gouden Eeuw werd het terrein weer opgehoogd en daarop werd uiteraard weer een nieuw huis met nieuwe vloer gelegd. Deze laatste vloer ligt zeer dicht onder de oppervlakte.

Unieke vondst

Het gebeurt in Hoorn zelden dat dergelijke huisvloeren ’netjes opgestapeld’ in de bodem bewaard zijn gebleven. Meestal is door latere verbouwingen de opbouw verstoord. Door deze vondst is er ook een duidelijk idee van de kamerindelingen ontstaan. Van een voorhuis met een achterhuis in de 15e eeuw tot een huis met in het midden een gang en aan beide zijde kamers in de 17e eeuw.

Nieuwe vloer
In de komende dagen zal het achterterrein worden onderzocht. Maandag start Aannemersbedrijf West-Friesland, de opdrachtgever van de opgravingen, met de bouw van een woonhuis. Dan wordt er weer een nieuwe vloer gelegd.

Update 26-6-14

Afgelopen vrijdag 20 juni zijn de opgravingen aan de Appelhaven 3 afgerond. Bij nader onderzoek aan de achterzijde van het perceel zijn nog een aantal bijzondere vondsten gedaan.

Nieuwe ontwikkelingen
Nu ook de achterkant van het kavel in beeld is gebracht, blijkt dat het bakstenen huis uit de 15e eeuw, maar liefst 5,5 meter breed en 17 meter diep was. Hoewel gegevens uit deze periode schaars zijn, wordt toch verondersteld dat dit voor die tijd een redelijk groot huis is geweest. Met het feit dat de bakstenen fundering van goede kwaliteit was en dat de woning aan de toenmalige haven is gelegen, lijkt het erop dat hier welgestelde burgers woonden.

Achter de opgegraven achtergevel is ook een waterkelder aangetroffen. Deze stamt waarschijnlijk uit de 17e of 18e eeuw. Een waterkelder werd gebruikt om hemelwater op te vangen dat van de daken kwam. Dit water was schoner dan het gracht- of havenwater en werd gebruikt bij het wassen, koken of zelfs als drinkwater. Uit deze periode was er ook een aanbouw of een zomerkeuken achter het huis aanwezig, daarvan is namelijk de fundering van de schoorsteen gevonden. Waterputten en beerputten zijn niet gevonden; aannemelijk is dat vuil water en beer werd geloosd op de haven. Langs de noordelijke zijgevel is namelijk een hout goot gevonden die daar mogelijk voor gebruikt werd. Als extraatje is er ook nog een zilveren munt gevonden. Hoewel de precieze herkomst nog onbekend is, dateert de munt van rond 1500.

Alle informatie moet als voorlopig worden beschouwd. Het veldwerk is pas de eerste fase van het onderzoek. De uitwerking van het onderzoek worden over een paar maanden verwacht.

krantenartikel over opgraving uit het Weekblad voor Westfriesland.