Vereniging Oud Hoorn - Actualiteit

Voor de vrijwilligers, leden van de diverse werkgroepen houden we elk jaar een Nieuwjaarsreceptie. De bijeenkomst was goed bezocht en werd gehouden in de tentoonstellingsruimte van ons pakhuis. Hieronder treft u de Nieuwjaarstoespraak aan van onze voorzitter.

Beste mensen,

Namens het bestuur wens ik u een goed en bovenal gezond jaar toe. Dank voor uw inspanningen voor onze vereniging in het afgelopen jaar. We hopen dat we ook dit jaar weer op u mogen rekenen.
Geen uitgebreide terugblik vanmiddag op 2012. Twee gebeurtenissen wil ik markeren: de vaststelling van de Structuurvisie Poort van Hoorn en daarna het beschikbaar stellen van het krediet voor Carbasiusweg en –tunnel en het afwijzen van het referendumverzoek. Ik kom er kort op terug.

Het tweede is de 95e verjaardag van onze vereniging. Een mooie, gedenkwaardige bijeenkomst in de Oosterkerk rond de presentatie van Hij komt van Hoorn. Een indrukwekkend boekwerk. Ik hoop dat u het nog niet uit hebt! U moet er namelijk twee jaar mee toe!

Wat nieuw is, vindt altijd bestrijding,
Maar het komt niet op in hun geest,
Dat het oude, waarmee zij zo dwepen,
Toch ook eens nieuw moet zijn geweest.

Deze dichtregels, beste mensen, toegeschreven aan De Genestet, die burgemeester Onno van Veldhuizen uitsprak aan het slot van zijn speech in de Oosterkerk, bleven doorzingen in mijn hoofd. Want waar is dat beeld op gebaseerd dat Oud Hoorn het nieuwe zou bestrijden? We horen het vaker. Onlangs nog in een gesprek met Hoornse ondernemers.

Laten we eens kijken of het waar is.

Een paar actuele onderwerpen schieten mij te binnen:
• Hedendaagse architectuur in de binnenstad.
• Het samenvoegen van panden.
• Het terrassenbeleid en de winterterrassen.
• Het bestemmingsplan binnenstad.
• Het behoud van naoorlogse bouwkunst.
• De Poort van Hoorn.

Ik loop ze in sneltreinvaart langs.

Tegen hedendaagse architectuur in de binnenstad.
Lariekoek. Samen met het Architectuurcentrum organiseerden we enkele jaren terug een debat over goede inpassing van moderne architectuur in de historische binnenstad en presenteerden een tiental geslaagde voorbeelden.

Tegen samenvoegen van panden.
Daar zijn we kritisch op. Te snel worden het karakter van panden en de gevelwand voor altijd aangetast. In de door de gemeenteraad ontwikkelde criteria kunnen we ons nog steeds vinden, al is het nee tenzij inmiddels vervangen door ja mits. De praktijk is dat onze vertegenwoordiger in de Commissie Monumenten en Welstand slechts éen keer daadwerkelijk tegen een samenvoeging heeft gestemd. En dat leidde tot een beter plan. Ook lariekoek dus.

Tegen winterterrassen
Waarvoor we willen waken zijn de vreselijke uitbouwen die er in Amsterdam op het Damrak stonden. En nog steeds éen bij ons op het Kerkplein. Op het Damrak zijn ze gelukkig verdwenen, vervangen door zonneschermen en terrasverwarming. Zo blijft het unieke aanzicht van gevels en straatwand in tact.

Bestemmingsplan Binnenstad
Onze gedegen inbreng bij het bestemmingsplan heeft, daarvan ben ik overtuigd, Hoorn voor ongewenste ontwikkelingen behoed. Sterker: het complexe bestemmingsplan haalde mede daardoor zonder bezwaarprocedures de eindstreep. Vrij uniek. Dit monnikenwerk deden we niet om bij de gemeente in het gevlei te komen, maar omdat we conform onze doelstelling. hart voor onze binnenstad hebben.

Naoorlogse bouwkunst
De inzet van Oud Hoorn heeft er toe geleid dat markante voorbeelden van naoorlogse bouwkunst in Hoorn bewaard zijn gebleven: de TSH, de Sterflats en de Engelbewaarder. De nieuwe functies van TSH en Engelbewaarder vormen een waardevolle aanvulling voor de stad. Foute plannen met betrekking tot de Sterflats gingen van tafel.

De Poort van Hoorn
Wij hebben ons nooit uitgesproken tegen de aanpak van het stationsgebied en het plan als totaal. Integendeel, wij waren voor. Het werd tijd zeiden we. Bezwaar hadden we tegen de volgorde van de plannen. Door de keuze van de kleinst mogelijke meerderheid van de raad om met de tunnel te beginnen, verschuift de noodzakelijke aanpak van het stationsgebied naar een verre toekomst en vrezen we een toename aan verkeersbewegingen in de kwetsbare binnenstad. Jammer dat de raad, waar ook de bevolking zo verdeeld is, het referendumverzoek afwees.

Zonder moeite kan ik de lijst aanvullen.

Overzie ik de inbreng van onze vereniging dan is onze binnenstad, mede door de intensieve betrokkenheid van Oud Hoorn, het lot van veel andere oude binnensteden bespaard gebleven. Geen grote winkeldozen in het stadshart bijvoorbeeld. Het karakter is onaangetast. Dat zou ik wethouder Ruppert willen toevoegen, die gisteren in het Dagblad van WestFriesland weer pleitte voor meer samenvoegingen, zonder oog voor de actuele ontwikkelingen op het gebied van winkelen en kopen. Waar winkelen tegenwoordig beleven is geworden, heeft Hoorns binnenstad toekomst. Als we er zuinig op blijven.

Dwepen wij met het oude, zoals in die vierregelig strofe? Volstrekt niet. In het gedicht Moderne Levensbeschouwing zegt diezelfde De Genestet:

Geen traditie staat meer pal,
Oude muren zwichten;
Nieuwe kijkjes overal,
Stoute vergezichten!
…
Want, of 't u mishaag of niet,
Klaar is 't, dat men heden
Alle dingen anders ziet,
Dan in 't schoon verleden!

Dat beseffen we als geen ander. We leven niet in het verleden maar nu. Hoorn, hoe mooi ook, is geen Anton Pieckplaatje. Wij realiseren ons dat een levende stad een veranderende stad is. Het enige dat wij vragen is respect voor het schone dat de voorbije eeuwen ons hebben nagelaten. Als dat respect – en het geld – er in de negentiende eeuw waren geweest, lees Leenders, waren vier schitterende stadspoorten behouden. Ook zonder is onze binnenstad nog van een ongekende schoonheid en meer dan de moeite waard om ons voor in te zetten in historisch, cultureel én economisch opzicht.

Het is duidelijk: we moeten meer laten zien dat Oud Hoorn geen oubollige beweging is van wat grijze freaks. Kijk naar het weer verder gegroeide bezoek aan de website, die niet voor niets veel prijzen wint, kijk naar het ledental dat ook afgelopen gelijk bleef, rond de 1900. Tegenover 71 opzeggingen stonden 62 nieuwe leden, terwijl we het nieuwe jaar met 22 nieuwe leden zijn begonnen. Met ons Kwartaalblad leggen we eer in. En kijk naar al die andere activiteiten waarmee we bezig zijn: lezingen, wandelingen, documentatie.

Toch is er iets met ons imago.
Daar gaan we als bestuur mee aan de slag.
Een verklaring zou kunnen zijn dat we dat lastige steentje in de schoen zijn, waar burgemeester Van Veldhuizen ook over sprak.
Ook dat is onze rol. Vanaf de oprichting van Oud Hoorn. Nu vijfennegentig jaar geleden. In de voetsporen van Kerkmeijer. Luis in de pels. Waarom? Omdat ‘Alles van waarde weerloos is’, zoals Lucebert ooit dichtte.
Daar hebben we u allemaal ook dit jaar weer bij nodig.

Tot slot wil ik kort stilstaan bij het vertrek van Ton en Cilia van Weel uit Hoorn.

Na zijn terugtreden als voorzitter bleef Ton actief voor Oud Hoorn in de Publicatiestichting Bas Baltus. Eerst als lid, na het overlijden van Rita Bax als voorzitter. Met "Hij komt van Hoorn" heeft de publicatiestichting, heb jij Ton van Weel, een topprestatie geleverd. Met jouw inbreng zijn veel mooie boeken verschenen. Het laatste is uniek. Of dat niveau ooit weer wordt gehaald? We moeten het afwachten.
Voor jouw inspanningen voor Oud Hoorn ben je indertijd bedankt. Een koninklijke onderscheiding en het erelidmaatschap.

Voor wat je daarna namens Oud Hoorn in Bas Baltus deed, wil ik je in deze kring bedanken. Daar hoort, met dank aan Frans van Iersel, deze kleine herinnering aan de laatste prestatie bij. En voor jou, Cilia, bloemen, in de hoop dat we jullie ook na jullie vertrek nog vaak in onze stad mogen terugzien.

Voor ik afsluit noem ik de naam van Ben Leek. Ben vertegenwoordigt vanaf nu Oud Hoorn in de Publicatiestichting Bas Baltus. Prachtig werk Ben. We zijn blij dat je toezegde en wensen je daar veel voldoening bij.

Dames en heren, het is de hoogste tijd om op het nieuwe jaar te toasten.
Het ga u allen goed.

Egbert Ottens
05-01-2013