Vereniging Oud Hoorn - Actualiteit

In de maand oktober herdenken de gemeente Hoorn en het Westfries Archief de 100ste verjaardag van het zogeheten Hoornse Taartarrest. Dit is een beroemde principe-uitspraak van de Hoge Raad der Nederlanden vanwege een moordzaak in Hoorn. Het Hoornse Taartarrest is nog altijd van grote betekenis en is verplichte studiekost voor iedere Nederlandse rechtenstudent.

Op 28 oktober is er in de Noorderkerk een officiële herdenking van het Hoornse Taartarrest. Zo zijn er lezingen van prof. mr. B.E.P. Myjer (rechter bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg en bijzonder hoogleraar Mensrechten aan de Vrije Universiteit), mr. dr. H.K. ter Brake (strafrechtadvocaat en docent aan de Vrije Universiteit) en mr. E. J. van der Molen (president van de Rechtbank Alkmaar). Zij zullen stilstaan bij de betekenis van het arrest. Op het programma staat verder een monoloog van de Hoornse acteur Frederik de Groot. Hij vertelt het verhaal van het Hoornse Taartarrest. Vooruitlopend op de officiële herdenking wordt op 13 oktober een taartwedstrijd georganiseerd in samenwerking met VMBO-school de Titaan.

Verkeerde slachtoffer
Honderd jaar geleden overleed in Hoorn de echtgenote van gemeentebode Willem Markus na het eten van een taart. Het was meteen duidelijk dat er gif in had gezeten en dat niet mevrouw Markus, maar haar man het doelwit van de aanslag was geweest. Al snel werd de dader, een oud-collega, opgepakt. Hoewel de dader niet de vrouw van de marktmeester wilde vermoorden, werd hij toch wegens moord veroordeeld.

Voorwaardelijke opzet
De dader had er volgens zijn eigen verklaring namelijk wel aan gedacht dat ook iemand anders van de taart kon eten. Hij had de bedoeling om een moord te plegen en er viel inderdaad een slachtoffer te betreuren. Dat dit de verkeerde persoon was, veranderde de verwerpelijke daad volgens de Hoge Raad niet in doodslag. Het juridisch principe dat hierdoor werd vastgelegd, staat bekend als "voorwaardelijke opzet". Daarin spelen drie elementen een rol: de dader had een vooropgezet plan, hij overzag de gevolgen en heeft deze aanvaard.

Van groot belang
De uitspraak van honderd jaar geleden is volgens de Hoornse wethouder Roger Tonnaer, tevens voorzitter van het Westfries Archief, nog altijd van grote betekenis. 'Er wordt in de Nederlandse rechtszaal nog altijd naar verwezen. Veel mensen in Hoorn en de regio kennen die geschiedenis niet. Wij vonden het de moeite waard daar een eeuw later eens op een bijzondere en educatieve manier bij stil te staan.'

Eerder publiceerden we de taartherdenking