Vereniging Oud Hoorn - Actualiteit

Voor de aanleg van een nieuwe toegangsweg naar de binnenstad moet een deel van de begraafplaats aan het Keern/Dampten worden opgeofferd. De graven moeten worden verplaatst. Ook moet aan het Dampten een gebouw worden gesloopt. Dit tracé, waarover de politiek op 11 juni sprak, heeft de voorkeur van het college.

De weg, die het Keern als toegangsweg naar de stad vervangt, zou vanaf de Provincialeweg achter de vmbo-school Titaan langs moeten gaan en daarna langs het gebouw voor Werk en Inkomen. In dit tracé staat een gebouw dat in gebruik was bij Op/maat en nu bij Leekerweide. Dat gebouw moet worden gesloopt. Hierover is al overleg geweest met Leekerweide, dat hier dagbestedingscentrum De Makerij heeft gevestigd.
Volgens het college is er te weinig ruimte tussen het Gebouw Werk en Inkomen en de algemene begraafplaats op de hoek Keern-Dampten. Een gedeeltelijke herinrichting van die begraafplaats is onontkoombaar, aldus het college. ,,Waar het niet mogelijk is de weg in de richting van het Gebouw Werk en Inkomen te schuiven, zal een deel van de graven moeten worden verplaatst.''

Bij deze graven staat ook een monumentale kapel. Het is nog onduidelijk of die kan blijven staan.

bron www.nhd.nl

In januari 2008 bracht John Lamers de gedachtenis aan de familie Carbasius weer tot leven met het opknappen van het ingestorte familiegraf op het kerkhof aan het Keern. Klik hier

13 maart 2008 stuurden de Vereniging Oud Hoorn deze brief waarin gevraagd werd dit Kerkhof op de monumentenlijst te plaatsen.

24 juni 2008 gaf het Bureau Erfgoed van de Gemeente Hoorn aan positief hier tegenover te staan middels dit antwoord

11 juni 2008 sprak en deelde Sebastiaan Hol, gids van Oud Hoorn onderstaande tekst uit inclusief tekeningen:

Bescherming begraafplaats

Vanavond dient de commissie te adviseren in een voorbereidend raadsbesluit, over de aanleg van een nieuwe ontsluitingsweg en de Willem Wiese Tunnel, tussen de S9 (provinciale weg) en De Weel.
Leden van de Vereniging Oud Hoorn werden opgeschrikt door het krantenartikel in het Dagblad voor West-Friesland van 4 juni 2009, waarin werd aangegeven dat deze ontsluitingsweg "de oude begraafplaats" schampt. Het raadsvoorstel bevat een schetsontwerp, waarbij niet zoveel duidelijk wordt over de consequenties voor het gebied. Wel wordt vastgesteld dat de ruimte tussen het Gebouw Werk en Inkomen en de begraafplaats te gering is voor het soort weg dat aangelegd dient te worden. Gekozen wordt dan voor de weg van de minste weerstand:

"(...) Waar niet mogelijk is de weg in de richting van het GWI te verplaatsen, zal een deel van de graven moeten worden verplaatst."
Uiteraard heb ik ook de ideeën van de Task Force Ruimtewinst geraadpleegd, waarbij mij opviel dat één van de ingetekende lijnen op één van de kaartjes door het Gebouw Werk en Inkomen loopt. Maar op een ander plattegrondje loopt een bredere lijn gedeeltelijk over het westelijke deel van de oude Algemene Begraafplaats.

Deze Algemene Begraafplaats behoort tot het cultureel erfgoed van de stad Hoorn. Waarin onderscheidt Hoorn zich van andere plaatsen? Met dat cultureel erfgoed: de mooie oude panden, de oude bomen die de stad groen kleuren en het waardevolle dat de archeologische dienst bij tijd en wijle in de grond vindt. De gemeente Hoorn zou zich tot het uiterste moeten inspannen om dit culturele erfgoed te beschermen en uit te dragen, en niet op een folkloristische wijze, maar op een krachtige wijze, met historisch besef.
Laten we voor een goed besef van de plek van deze begraafplaats in de historie van de stad even terug gaan in de tijd (uit de Nieuwe Kroniek van Hoorn, door H. Kroon Pz. en F. Kaptein, uitgave A.C. Boldingh, Hoorn 1891):

"(...) Een belangrijke kwestie, die omstreeks dezen tijd ook aan de orde kwam, was die der begrafenissen; in 1827 kwam er van Gedputeerde Staten van Noord-Holland een schrijven in, waarbij het besluit werd meegedeeld tot de afschaffing van het begraven in kerken. Burgemeesters en Wethouders werden dadelijk gemachtigd, om een plan te maken voor een begraafplaats en de kosten van dat werk werden begroot op ongeveer f. 18000. Na het oordeel van de hooge autoriteiten te hebben ingewonnen, werd een plan van aanleg en aanbesteding vastgesteld, terwijl ter bekomen van de benoodigde gelde eene inschrijving geopend werd, waaraan men deel kon nemen tot een minimum bedrag van f. 200.--.
(...) Korten tijd later werd het reglement op de begrafenissen vastgesteld, waarbij bepaald werd, dat de begraafplaats in twee delen gesplitst zou worden, 't eerste voor de Protestantsche bevolking, het tweede voor de Katholieken. Die deelen zouden weder in vakken verdeeld worden, gemerkt A, B, C en A*, B*, C*. De vakken A en A* dienden voor Protestanten en Katholieken, die in de Groote Kerk een graf bezeten hadden, of den hoogsten prijs konden betalen. B en B* waren open voor hen, die in de Ooster of Noorderkerk graven hadden of er een minder bedrag voor over hadden. C en C* waren voor de laagste prijzen open en eindelijk bestond er nog een vak D, waar onbekenden, die binnen deze stad gestorven waren, eene laatste rustplaats vonden."

Vorig jaar januari vroeg Albert de Graaf aandacht voor het achterstallige onderhoud van de begraafplaats (DvWF, 9 januari 2008). Het ging hem aan het hart om te zien dat graven van voorname families, in verwaarloosde staat verkeerden. Bijvoorbeeld het graf van de familie Carbasius. Een particuliere actie, geïnitieerd door John Lamers, leidde tot het herstel van dit graf (zie DvWF, 26 januari 2008). En de gemeente keek toe, want particulier initiatief, dat is zo gemakkelijk. Een werkgroep van Oud Hoorn inventariseert nu de graven, maar zoals altijd het geval is bij vrijwilligers, we hebben er niet altijd de tijd voor. De Vereniging Oud Hoorn drong er bovendien op aan om de begraafplaats aan te duiden als gemeentelijk monument, en als onderdeel van het Hoornse beschermde stadsgezicht (brief 13 maart 2008). Helaas, hierover hebben we nog steeds niets mogen vernemen, ondanks een positieve reactie van Bureau Erfgoed (brief, 24 juni 2008). Integendeel, nu wordt de begraafplaats bedreigd door het traject van de ontsluitingsweg naar de Willem Wiesetunnel!
Wij zijn uiteraard niet tegen vooruitgang, en zien ook de noodzaak van de nieuwe tunnel.
Ik roep echter, mede namens de Werkgroep (behoud) Historische Begraafplaats van de Vereniging Oud Hoorn, de leden van de gemeenteraad op om goed na te denken over de gevolgen van dit voorbereidingsbesluit. Wat is belangrijker: de eeuwenoude begraafplaats, onderdeel van het rijke Hoornse cultureel erfgoed, of een modieus kantoorgebouw?

Heb liefde voor de stad, en gebruik dat als drijfveer!

Sebastiaan Hol, Hoorn, 10 juni 2009.