Meer dan een eeuw actief voor Hoorns erfgoed

Vereniging Oud Hoorn - Actualiteit

Oud Hoorn schrijft geschiedenis   (12-11-2007)

Beeld Velius aan NieuwlandDonderdag 15november a.s. viert de Vereniging Oud Hoorn haar 90-jarig jubileum met de presentatie van de vertaling van de Kroniek van Hoorn van stadsdokter Theodorus Velius (1316 - 1630). (zie onderaan de tekst het afhaalschema voor de intekenaars)

Daarmee maakt één van 's lands oudste en grootste (ruim 2000 leden) oudheidkundige verenigingen de historische oorsprong van Hollands Noorderkwartier toegankelijk voor een breed publiek. Velius' Kroniek beschrijft de economische, sociale, stedelijke en politieke ontwikkeling van Noord-Holland, van de regio West-Friesland en de stad Hoorn. Door zijn methode van onderzoek, kritische zin en literaire begaafdheid behoort hij tot de grootste geschiedschrijvers van de 17e eeuw. Als bronnen gebruikte hij "oude boexkens", raadpleegde hij stedelijke archieven, interviewde hij oude inwoners en beschreef hij gebeurtenissen die hij zelf had meegemaakt; de stadsdokter kwam in elk huishouden, van hoog tot laag.

Theodorus Velius werd op 10 januari 1572 als 'Dirck Volckertsz' gedoopt. Hij was het tweede kind van Volkert Maartensz. Zeilmaker (afgeleid van hetLatijnse woord voor zeil 'velum') en Anna Dircks Oly, beiden uit Medemblik. Reeds als 6-jarige ging hij naar de Latijnse School in de Hoornse Kruisstraat. In 1587 werd hij op de Universiteit van Leiden toegelaten. Hij studeerde Letteren, Filosofie en Medicijnen. Om zich verder te bekwamen vertrok hij naar Italië, naar de stad Padua, waar hij als doctor in de medicijnen promoveerde. Toen hij in 1594 in Hoorn terugkeerde, was hij een geleerd man. Hij kende Latijn, Frans, Italiaans en Grieks. Velius was volgens tijdsgenoten als Joost van den Vondel en P.C. Hooft "statelijck, stil en zedig van wesen" en "is ook mede geweest een seer goet poëet". Ook had hij een tijd lang zitting in de Hoornse vroedschap, totdat hij in 1618 op verdenking van remonstrantse sympathieën, werd afgezet door Prins Maurits. In 1630 werd de kroniekschrijver begraven in de Grote Kerk. Zijn graf, achter het Koor en bedekt met "een groote dubbelde blauwe serk", is bij de brand van 1838 verloren gegaan.

Oud Hoorn nam dertien jaar de tijd om de 17e eeuwse tekst met gotische letters zorgvuldig in eigentijds Nederlands te vertalen. Dr. Rob Resoort, neerlandicus Jan Plekker en classicus Ben Leek hebben als professionele vrijwilligers een grootse vertaal-prestatie geleverd. De nieuwe kroniek, samengesteld uit twee banden, is rijk geïllustreerd en voorzien van talloze toelichtingen en indices. Het eerste exemplaar wordt op 15 november vanaf 15.00 uur in de Hoornse Oosterkerk door de voorzitter van de projectgroep Velius, Ton van Weel, overhandigd aan de jongste, in Hoorn geboren, nog traceerbare nazaat van de stadsdokter, aan de 11-jarige Rens Vriend uit Andijk.

Afhaalschema voor de intekenaars:

15 november 2007 van 17.00-19.00 in Oosterkerk

Daarna op 17, 20, 22 en 24 november in het Oost Indisch Pakhuis aan (z)Onder de boompjes 22 tussen 10.00 en 16.00u.

Beeld Velius aan Nieuwland

 

Nieuwsarchief