Meer dan een eeuw actief voor Hoorns erfgoed

Vereniging Oud Hoorn - Actualiteit

Wallenwandeling: tropisch feestje bij ACTA en Oud Hoorn in VOC pakhuis   (22-07-2006)

Iets meer dan 80 wandelaars lieten zich door 8 Oud Hoorn gidsen over de groene stadswal leiden op een heerlijke vrijdagavond met hoog tropische kleding gehalte Tijdens deze wandeling werd aandacht besteed aan de drie omwallingen, die Hoorn in de loop der tijden heeft gekend. De bedoeling van deze wallen was om de stad en haar burgers te beschermen tegen vijandelijke aanvallen, maar ook om ongewenste figuren buiten de poort te houden.
De eerste omwalling werd aangelegd in het roerige jaar 1426 en liep van de Oude Oosterpoort via Oude Turfhaven en Turfhaven naar de Noorderpoort en vandaar naar de Westerpoort. In 1508 had de eerste uitleg plaats, de Vollerswaal en een deel van de Draafsingel werden de nieuwe vestinggracht. Op de aarden wal kwam een stenen muur met wel 10 waltorens. Vier stenen poortgebouwen gaven toegang tot de stad. Alleen de Mariatoren heeft de tijd overleefd. Bij de bouw van de ondergrondse parkeergarage van het Jeudje zijn de resten van twee van deze torens gevonden. De afstand tussen de torens was 90 meter zodat zij elkaar bij beschietingen niet konden raken, maar wel konden overlappen.
In 1576 werd het gebied tussen de Vollerswaal en de Draafsingel bij de stad getrokken en werden er naar de nieuwste krijgskundige inzichten bastions aangelegd om de stad beter te kunnen verdedigen. De enig nog overgebleven stadspoort, de Oosterpoort (nu startpunt van de wandeling), behoort tot deze omwalling.
Niet alleen vertellen de gidsen over de stadsgeschiedenis en over bebouwing, ook historische bomen of bomen met een geschiedenis passeren de revue. .


Heel toepasselijk met deze temperaturen is de waaiervormige bladvorm van de Japanse ginkgo.
Aan het eind van het Oosterplantsoen nabij de Veliusbrug (vernoemd naar een geschiedschrijver van Hoorn) weken de gidsen af van de omwalling, de Pakhuisstraat in. Maar niet voordat zij het verhaal van het Sint Jacobskerkhof hadden verteld.
Door de vele slachtoffers die stierven aan de pest ontstond halverwege de 17e eeuw de gewoonte om mensen te begraven op de stadswallen. In Hoorn gebeurde dit in 1656; onbemiddelde lieden vonden hun laatste rustplaats op het bastion aan het eind van de Pakhuisstraat.
Het vorig jaar gerestaureerde VOC pakhuis, thans onderkomen van ACTA (Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam) en Oud Hoorn, was nu het aandachtspunt. En nieuw in deze wandeling: de niets vermoedende wandelaars werden bij de ACTA naar binnengeloodst. Daar wachtte de office manager mevrouw Thea van Valkenhoef met assistentie van twee aankomend tandartsen de groepen op om het historische deel, te weten de kapconstructie en de telmerken in de zolderbalken, te bekijken. Dat was wel zweten daar in de nok en het waterreservoir in de hal deed goede diensten. Voorzien van informatie over de ACTA en de hand gevuld met tandenborstel en -pasta werden de schreden voortgezet via de "Drie Gezusters" (beuken bij volière) over Achter de Vest. Op Open MonumentenDag ( 9 september a.s.) doet de ACTA weer mee met Open Huis houden, maar dan moet u de uitleg van de gidsen wel missen. Het slotbetoog van de gidsen gaat over de schutterijen en de Doelen en de wandeling eindigde bij het Oud Hoorn onderkomen, het Oost-Indisch Pakhuis. Daar hadden weer andere vijwilligers-gidsen de koffie en thee klaar staan en kon men kennis maken met andere activiteiten van Oud Hoorn: de winkel, de documentatieruimte en tentoonstellings- annex lezingenzaal.
Toen de laatste wandelaars vertrokken waren, hebben de vrijwilligers nog lang bij de geopende zijdeur "nagezeten", blij met de lovende reacties van het publiek. Dat ze "zo genoten" hadden en "weer een boel geleerd vanavond" en "je komt nog eens op plekken waar je nooit mag/kan komen".
Voor meer informatie:
www.oudhoorn.nl > Stadswandelingen > Wallenwandeling
www.acta.nl
boekje: Kijk eens naar..... BOMEN IN HOORN,
uitgave KNNV afdeling Hoorn/West-Friesland, prijs 2 euro
Boek: Het VOC-Pakhuis te Hoorn (Onder de Boompjes 22) Van peperbaal tot tandartsstoel.
Door: Gerdien de Galan, Janneke Groot, Boudewijn van Langen
Bouwhistorische Reeks Hoorn - deel 12
Publicatiestichting Bas Baltus, 2005
Te koop bij Oud Hoorn , zie www.oudhoorn.nl > Winkel > Boeken Bouwhistorische Reeks.

 

 

 

Nieuwsarchief