Meer dan een eeuw actief voor Hoorns erfgoed

Vereniging Oud Hoorn - Actualiteit

Waterbeheersing en kartografie van West-Friesland tot ca. 1850   (30-10-2004)

Lezing van Jan de Bruin, archivaris van het Westfries Archief, op woensdag 17 november a.s. om 20.00 uur op MAK Blokweer Vrijwel iedere vierkante meter van het huidige Westfriese landschap is door mensen gevormd. Het verlangen om na de rationele jaren zestig hier en daar weer stukjes 'natuur' in te richten kreeg sinds de afgelopen decennia een steeds breder draagvlak, ook in de politiek. Vooral dit laatste is van belang, want de openbare ruimte is in Nederland het exclusieve domein van de mens en zijn bestuurders. Althans, zolang zij niet door de stormvloedrampen weer door de natuur wordt opgeëist. De verhouding tussen de bewoners van ons gewest en hun omgeving staat sinds lang in het teken van een permanente strijd om juist dat doemscenario te voorkomen. Onze tegenwoordige bewoningsfase begon in de Middeleeuwen met de ontginning van een gebied met een kwetsbare natuurlijke gesteldheid. Door de menselijk bewoning werden de problemen alsmaar groter. Een permanent kat-en-muisspel tussen mens en natuur was het gevolg en leidde uiteindelijk tot de aanleg van een ingewikkeld stelsel van afwateringseenheden. De meeste daarvan bestaan nog altijd. De lezing beschrijft de belangrijkste waterstaatkundige ontwikkelingen in onze streek. Daarnaast wordt ingegaan op een fascinerend gedeelte van de schriftelijke neerslag van de waterstaatkundige beslommeringen: oude topografische kaarten. De oudste kaarten dateren uit de vroege zestiende eeuw en ogen nogal primitief. In de loop van de zestiende eeuw werden echter nieuwe meettechnieken ontwikkeld, waardoor kaarten steeds nauwkeuriger werden. De inpoldering van de binnenmeren waren een belangrijke stimulans voor verdere verbeteringen in de landmeterij. De Nederlandse kartografie kwam lange tijd op eenzame hoogte te staan. Kaarten werden niet alleen betrouwbaarder, er werd ook steeds meer aandacht besteed aan de uitvoering. Veel huiskamers werden opgesierd door monumentale gewest- en polderkaarten, zoals te zien valt op schilderijen van Johannes Vermeer. Het ontbrak echter aan een centraal instituut voor de geregelde kartering van alle gewesten in de Nederlandse Republiek. Pas met de vestiging van de Nederlandse eenheidsstaat na 1795 werd uniformiteit in kartering een absolute noodzaak. Daarvoor zijn tenslotte twee instellingen opgericht: de Dienst van het Kadaster en de Topografische Dienst.

De lezing op 17 november a.s. begint om 20.00 uur en duurt tot 22.00 uur.

De kosten voor het bijwonen van de lezing zijn € 5,00 per persoon inclusief 1 consumptie (thee/koffie) tijdens de pauze. Reserveren is gewenst, zo voorkomen we teleurstelling want vol is vol. MAK Blokweer is gevestigd op Kloosterhout 1-2 te Blokker. Bij het centrum is geen mogelijkheid tot parkeren, echter ruime parkeergelegenheid is mogelijk naast de nabijgelegen dierenkliniek op de hoek van de IJsselweg en de Kloosterhout, op circa 75 meter loopafstand. Voor opgave en inlichtingen kan van maandag t/m vrijdag contact opgenomen worden met Janny de Wit, coördinator van Stichting MAK Blokweer, tel. 0229-266344, e-mail informatie@mak-blokweer.nl , website: www.mak-blokweer.nl.

 

Nieuwsarchief