Meer dan een eeuw actief voor Hoorns erfgoed

Vereniging Oud Hoorn - Actualiteit

Karperkuil blootgelegd in magazine   (08-12-2003)

In maart 2002 verscheen voor het eerst het magazine "Hoorn onder ons". Dit magazine is een uitgave van de Archeologische Dienst van de gemeente Hoorn. In het eerste nummer werd verslag gedaan van de opgravingen op de plek aan de Roode Steen waar ooit de Winstonbioscoop heeft gestaan. Er werd uitgebreid verslag gedaan over de werkzaamheden en de vondsten die gedaan werden. Het magazine is vooral bestemd voor het publiek daar de samenstelling van een officiele publicatie veel meer tijd vergt.

 

Inmiddels is nu het tweede nummer in deze reeks verschenen en dit magazine draagt als titel "Karperkuil, een 17e eeuwse scheepswerf in Hoorn". Na de sloop van de bebouwing op en rond de Karperkuil kreeg de Archeologische Dienst gelegenheid hier opgravingen te doen. Al eerder, bij de bouw van een zwembad voor de daar toen aanwezige sauna, was men op houten balken gestuit.

Al in november 2000 werd een start gemaakt met de werkzaamheden. In het voorjaar van 2001 waren alle obstakels gesloopt en kon het opgravingswerk echt een aanvang nemen.

Op de kaart van Velius uit 1615 zijn voor het eerst scheepswerven afgebeeld aan de oostzijde van de Karperkuil. De Karperkuil als haven was echter al in 1567 aangelegd. De scheepswerf zou aan het begin van de 17e eeuw tot grote bloei komen en er liepen gemiddeld 50 schepen per jaar van de helling.

Bij de opgravings-werkzaamheden vond met naast de resten van de scheepshelling ook diverse andere voorwerpen. Zo bijvoorbeeld ook een grote houten bak van ongeveer 7.20 x 6.25 meter waarvan het doel niet helemaal duidelijk is. Ook werden diverse gereedschappen en gebruiksvoorwerpen gevonden. Zo wisten de archeologen o.a. enkele vilten hoeden, een wollen tuniek en ook een knot wol op te diepen. Interessant waren ook de houten duimstokjes die werden gevonden. Enkele daarvan hadden een lengte van precies 27,7 cm en waren verdeeld in tien vakken: de z.g. Hoornse voet.

De Hoornse Voet

Voordat bij ons in 1820 het metrieke stelsel werd ingevoerd, hadden steden of gebieden ieder hun eigen maten en gewichten. Daarvan bevond zich een standaard op een open­bare plek, meestal de buitenmuur van het stadhuis. In plaats van met centimeters, deci­meters en meters werkte men vroeger met duimen, voeten en ellen. In Hoorn kende men een voetmaat van 27,7 centimeter. Deze Hoornse Voet was onderverdeeld in 10 duimen.

Op donderdag 20 november j.l. kon gemeentearcheoloog mevr. Drs. T. T. van de Walle-van der Woude het magazine onder grote belangstelling in de Statenpoort presenteren. Vervolgens was het burgemeesterdr. G. O. van Veldhuizen die het eerste exemplaar in ontvangst mocht nemen. Speciaal hiervoor had Cees Aay van de archeologische dienst een replica vervaardigd van de z.g. Hoornse duim waarvoor hout was gebruikt afkomstig van de opgravingen. Op bijgaande foto ziet men de burgemeester die zojuist het eerste exemplaar van het magazine in ontvangst heeft genomen uit handen van mevr. T. van de Walle-van der Woude.

Het hele verslag van de opgravingen is te lezen in het 20 pagina's tellende magazine, uitgevoerd in full colour. Dit magazine is verkrijgbaar bij de Archeologische Dienst, Nieuwsteeg 42, bij de voorlichtings-balie in het stadhuis, het MAK Blokweer, Kloosterhout 1-2 en natuurlijk ook in de Oud Hoorn-verenigingswinkel, het Oostindisch Pakhuis, Onder de Boompjes 22.

Onze foto geeft een beeld van de opgravings-werkzaamheden zoals die plaats vonden in november 2000. Linksboven ziet men nog de bouwwerken die later ook gesloopt zouden worden.

De prijs van het magazine bedraagt euro 3,50.
 

Frans Zack  

 

Nieuwsarchief