Meer dan een eeuw actief voor Hoorns erfgoed

St. Michaelskerk

Besluit tot herstel

Echter, door steeds meer opkomende wensen van bevolking en van erfgoedkringen om mogelijkheden te onderzoeken tot herstel, heeft uiteindelijk onder initiatief van Stichting Stadsherstel Hoorn het onderzoek geleid tot restauratie van de voorgevel en plaatsing van een nieuwe torenspits als eerste fase van algeheel herstel van de kerk. De plaatsing van de nieuwe spits, nagenoeg identiek zijnde aan de oorspronkelijke, alsmede de voltooiing van het herstel van de overige delen van de voorgevel, vormden op 2 juli 2014 de bekroning van de eerste fase.

Beschrijving van het gebouw

Het betreft een eenvoudige, van oorsprong drie-beukige dorpskerk op een rechthoekige grondslag, dus met rechte achtersluiting (koorsluiting) gebaseerd in eclectische stijl gebaseerd op neo-romaanse en neo-gotische stijlkenmerken. In 1913 heeft aan de oostzijde van de kerk een uitbreiding plaatsgevonden, die de kerk een vier-beukige grondslag gaf. Het hele gebouw is opgetrokken met roodbruine baksteen met een vol-en-zat kruisverband, behalve de oostelijke gevel die een snijvoeg toont.

De toren

Een toren met nagenoeg een vierkante grondslag, gedeeltelijk ingekast in het midden van de voorgevel. De toren telt vier geledingen, waarvan de onderste begrensd wordt door een hardstenen plint. Deze geleding functioneert hoofdzakelijk als toegang met een dubbele deur, elke helft voorzien van vier panelen. Het bovenlicht bestaat uit vier naast elkaar staande ruiten gescheiden door verticale roeden. Een cordon- of druiplijst tussen het bovenlicht en de daarboven iets uitkragende, zandstenen rondboog, waarvan de boogtrommel of timpaan een hoogreliëf toont van een Grieks kruis omvat door een cirkel, vormt de overgang van de eerste naar de tweede geleding. Boven de boog toont een zandstenen tekststeen met een eenvoudige omlijsting de tekst:

D.O.M.
Anno Domini MDCCCLII
XVIII mensis octobris
primum lapidem posuit
Cornelis Ruiter pastore
Reiniro van Koolwijk

Hetgeen betekent: Aan de Beste Grote God in het jaar Onzes Heren 1852 op de 18e van de maand oktober is de eerste steen gelegd door Cornelis Ruiter, pastoor Reinier van Koolwijk.

De tekststeen in de voorgevel.
De tekststeen in de voorgevel.

In de grote nis met iets uitkragende rondboog staande op de cordonlijst tussen de tweede en derde geleding stond voorheen een beeld van de aartsengel Michaël. Bij de ontmanteling van de kerk na de buiten gebruiksstelling van 1972 heeft deze een nieuwe opstelling in de St. Michaëlskerk in de Plantage gekregen. De derde cordonlijst vormt de overgang naar de vierzijdige vierde geleding als vrijstaand deel van de toren. Elke zijde of gevel eindigt in een wimbergachtige vormgeving en op elk der nokken ervan prijkt een natuurstenen kruisbloem. Het grootste deel van de zijgevels van het vrijstaande deel van de toren wordt ingenomen door een houten als galmboord functionerend rondboogkozijn met midden-montant of deelstijltje. Sinds 1943, het jaar van in beslagname van de klokken door de Duitsers, heeft de toren geen klokgelui meer kunnen voortbrengen.


Een achtkantige spits eindigende in een vergulde bol met daarop een naaldvormig ornament vormt tenslotte de bekroning van toren en eerste fase van restauratie.

Plaatsing van de nieuwe spits.
Plaatsing van de nieuwe spits.