Meer dan een eeuw actief voor Hoorns erfgoed

Restauratie

"Wonder van Zwaag bij heropening van kapel."

Dit was de aanhef in het Noord Hollands Dagblad naar aanleiding van het opnieuw in gebruik nemen van de Lourdeskapel. Wethouder R. Tonnaer had via de bouwkundige van de gemeente Hoorn, de heer A. Boezaard een geheel nieuwe verklaring voor de bouw van de kapel weten te achterhalen. Voor de verzamelde vrijwilligers tijdens de openingsceremonie een onderwerp om weer eens op terug te komen. Met deze opening is er een eind gekomen aan een reeks restauratie werkzaamheden aan en in de kapel. Wat vooraf een voorspelbare klus leek die alleen nog maar gedaan moest worden bleek al snel iets, waar buiten geld, behoorlijk over nagedacht moest worden. Onder de deskundige leiding van de heer Jan Rood, is de klus geklaard.

Klik hier voor de diapresentatie over de restauratie.

Wat is er zoal gedaan om tot dit fantastische resultaat te komen? Om te beginnen moest de waterhuishouding onder de kapel in orde gemaakt worden. Via een drainage rond de kapel is de waterafvoer geregeld. Er hoeft nu niet meer na elke regenbui gedweild te worden. (Een week na de aanleg begonnen de vloertegels in de kapel al wit uit te slaan van het drogen.)

Bleys toepassing Rond de kapel is de grindrand een filter geworden. Onder de grindrand ligt de drain die zorgt voor afvoer van het water.

Na het plaatsen van de steigers werd de muur van boven tot onder gerepareerd en opnieuw voorzien van de karakteristieke snijvoeg. Tijdens een storm woeien er 2 leien van het dak.Bij het terugleggen bleek de situatie ter plekke onthutsend. Het dak was helemaal verrot en de spanten opgevreten door boktorren en andere houtvreters. Dit was volkomen nieuw omdat tijdens de voorbereiding de deskundigen het dak als 'goed' geklasseerd hadden.

Overleg met de diverse deskundigen bracht als uitkomst, dat een geheel nieuw dak noodzakelijk was. Geld werd een groot probleem. Zie begroting restauratie Kapel 2001, deel 1 en hier voor deel 2, met de totaalsom.

Als oplossing kwam uit de bus, om het geld dat gereserveerd was voor de binnenkant nu te gebruiken voor het dak. Nieuwe (dikkere) leien, verbeterde ontluchting van de ruimte tussen plafond en dak, en nieuwe goten en regenpijpen. Toen restte nog de binnenzijde met een daarvoor aangepaste begroting.

roosvenster Het orgel verdween van het koortje waardoor het roosvenster (met daarop de beeltenis van Maria) zichtbaar werd vanuit de kapel.


Samen met het geboorteraam en het raam met de H. Familie is dit door een glazenier gerestaureerd. Met een speciale techniek zijn de ontbrekende fragmenten terug gerestaureerd. Het resultaat mag gezien worden! Om de ramen goed terug te kunnen plaatsen hebben de kozijnen op enige plaatsen nieuwe natuurstenen lijsten gekregen. Tijdens deze klus was een grote groep vrijwilligers bezig de verscholen schatten achter het pleisterwerk te zoeken. Met scalpels, plamuurmesjes en een ijselijk geduld werd het monnikenwerk gedaan. De opmerkingen over de zin en de onzin, de blijdschap wanneer er iets tevoorschijn kwam en de teleurstelling gingen hand in hand.
Een van de verscholen schatten, een tekst werd gevonden links van de deur. (zie hier de tekst)

Waarnaar gezocht werd is niet gevonden, maar wat gevonden werd mag er wezen. Wanneer je zoveel moeite gedaan hebt om iets zichtbaar te krijgen is het heel waardevol als vaklieden er iets moois van maken. Het interieur van de kapel is op de plekken waar het kon teruggerestaureerd door mensen met kennis en kunde, en de overige muren en het plafond zijn hierop aangepast. Wat kunnen schilders toch mooie dingen maken! Als laatste is de vloer opgeschuurd en waar nodig gerepareerd. Na deze klussen restten nog het schoonmaken en inrichten. De gemeenschap van Zwaag mag trots zijn op zijn kapel. De restauratie van de kapel is de samenwerking tussen kennis, kunde en enthousiasme. Dit werd nog eens onderstreept tijdens de vergadering van "De vereniging Oud Hoorn" op zaterdag 5 oktober.


Onderscheiding De commissie mocht, naast de lovende woorden, ook een cheque van 1000 Euro in ontvangst nemen!

Om het laatste financiële gat te dichten was er op 22 november 2004 een grote kapelveiling.
De kapelveiling heeft het formidabele bedrag van 37000 Euro opgebracht. Meer dan gedacht en ook meer dan nodig om de kosten van de restauratie te dekken. Er blijft een bedrag over voor het aanleggen van een tuin om de kapel.

Wim Meuge

n.b. Wethouder R. Tonnaer heeft iedereen bij de heropening van de Lourdeskapel verrast met het verhaal van het wonder van Zwaag. Een blind meisje was genezen nadat ze had gebeden bij het Mariabeeld in Zwaag. Pastoor P. Masker voerde dit wonder aan in zijn brief aan het bisdom waarin hij toestemming voor de bouw van de Lourdeskapel bepleitte.



Restauratie 1933

Uit onderstaand schrijven blijkt de herkomst van de ramen en andere zaken in de Lourdeskapel.

Monseigneur,

Zooals Uw Hoogwaardige Excellentie bekend zal zyn bezit de parochie van den H.Martinus te Zwaag een mooie en intieme Mariakapel met een goed geslaagde Lourdesgrot. Het bouwen van deze kapel in I882 door Pastoor Masker was mede een gevolg van de groote Maria-vereering, die in de parochie Zwaag leeft. Gedurende de laatste jaren is deze kapel wat in verval gekomen,maar nu de oude parochiekerk zal worden afgebroken is de gelegenheid te mooi om deze kapel tevens op te knappen met banken, gebrandschilderde ramen enz. uit de oude kerk afkomstig, dan dat wij dit zouden nalaten. De kosten zyn betrekkelyk gering,en ik hoop die te kunnen bestrijden met giften buiten de gewone uitgaven voor de kerk om. Ik zou echter om de bestaande Mariavereering te versterken in deze kapel gaarne een der zy-altaren uit de oude kerk plaatsen en elke maand op een Zaterdag daarin een gezongen H.Mis opdragen. Ik verzoek Uw Hoogwaardige Excellentie daartoe welwillend toestemming te verleenen.


Mag ik Uw Hoogwaardige Excellentie, in geval bovengenoemd verzoek wordt ingewilligd, de volgende vraag voorleggen? Moet deze kapel worden gebenediceerd, indien U welwillend op ons verzoek mocht beschikken? Reeds vroeger, toen in de voormalige parochiekerk het plafond werd gerestaureerd, heeft deze kapel tydelyk dienst gedaan om den geloovigen gelegenheid te geven aan de verplichting van Mishooren te voldoen. Het zou dus niet de eerste maal zyn dat daarin een H.Mis wordt opgedragen. Van eenbenedictie der kapel by die gelegenheid kan ik echter niets vinden.

Uw geëerd antwoord tegemoetziende verblyf ik
Van Uw Hoogwaardige Excellentie
de gehoorzame dienaar,

was getekend: A. Kokkelkoren
Pastoor.


Aan Zyne Hoogwaardige excellentie Mgr.J.D.J. Aengenent,

Bisschop van Haarlem.

Zwaag, I2 0ctober, I933.

Geschreven antwoord: 
Pro gratia, ut petitur.
eene nieuwe inwijding is niet noodig.
+ Joannes.
Bisschop van Haarlem

 

Klik hier voor het geschreven antwoord op bovenstaande vraag.