Meer dan een eeuw actief voor Hoorns erfgoed

Kwaad's Wasserij

Naar nieuw pand, Dubbele Buurt 4

Advertenitie Kwaad
Wilt ge een boord, zooals 't behoort?

Om de werkzaamheden beter te kunnen uitvoeren werd uitgekeken naar een groter pand in Hoorn. Dit werd gevonden aan de Dubbele Buurt waar op nummer 4 een herenhuis werd gehuurd. In 1929 was men zelfs in staat dit pand, met zijn grote droogzolders, in eigendom te verwerven. Het bedrijf was ook bijzonder gunstig gelegen ten opzichte van de vrachtrijders en het bodecentrum. Met paard en wagen werd uit de hele omgeving de was van klanten aangevoerd naar de wasserij. De bodewagens werden gestald rond het veerhuis waar de vrachtrijders een depot hadden. Iedere vrachtman had hier zijn eigen plekje waar de schone was werd afgeleverd. Voor het bedienen van de klanten in de stad werd gebruik gemaakt van een transportfiets waar het ging om de kleine pakketten. Voor het vervoer van de grote wasmanden beschikte Wasserij Kwaad over een bakfiets.

Joep Hart naast de bezorgbakfiets van Kwaad's wasserij
Joep Hart naast de bezorgbakfiets van Kwaad's Wasserij. Foto uit de jaren dertig of veertig.


De eerste stoomketel

De zaken gingen redelijk goed en in 1934 was men in staat een stoomketel aan te schaffen. Deze stoomketel vormde de warmtebron voor tal van machines binnen het bedrijf zoals een mangel om platte goederen machinaal te strijken. Het persen van overhemden werd gedaan door de toen aangeschafte twin-draaipers . De tot op dat moment in gebruik zijnde rolmangel verhuisde naar de eerste verdieping.

Wasserij in bedrijf
De stoomwasserij aan de Dubbele Buurt, in vol bedrijf. Midden op de foto staat Toon Kwaad.


Gebroeders Kwaad in de wasserij
De gebroeders Frits (links) en Toon Kwaad (rechts) bezig met de mangel in het oude pand aan de Dubbele Buurt. Foto uit de jaren dertig.

Het drogen van de materialen gebeurde aan lijnen die op de droogzolders waren gespannen. Door dat men nu de beschikking had over stoomradiatoren was het mogelijk geworden het droogproces te versnellen. Er werd een ruimte afgeschut waar stoombuizen, z.g. ribbenbuizen, werden gemonteerd. In deze ruimte waren waslijnen aangebracht waar het te drogen wasgoed met knijpers werd opgehangen.

Advertentie KwaadVoor de komst van de stoomketel moest er ook gewassen worden met heet sop. Onder de wasmachine, die wel door elektromotoren werd aangedreven, werd een vuur gestookt om het sop te verwarmen. Hierdoor werd een goed wasresultaat verkregen. Na het wassen werd de natte schone was met de hand uit de wasmachine gehaald en in een apart opgestelde centrifuge geladen. Na het centrifugeren werd de was opnieuw met handkracht uit de machine gehaald. Vervolgens werd dan het wasgoed met een handbediende lift naar de eerste verdieping getransporteerd. Voordat deze lift in gebruik werd genomen werd gebruik gemaakt van manden waarin het wasgoed via de trap naar boven werd gebracht.

Om de was te kunnen vervoeren werden rieten wasmanden gebruikt waarbij elke klant zijn eigen mand had. Het was een uitgebreid assortiment van grote, kleine, langwerpige en ronde manden, ieder gemerkt met de initialen van de eigenaar. Om de wassen te verpakken moesten al deze manden naar boven gebracht worden. Vervolgens konden de met schone was gevulde manden weer naar beneden worden gebracht om bij de klanten bezorgd te worden.

Tot aan het begin van de jaren '60 van de vorige eeuw heeft het bedrijf zich bezig gehouden met wassen voor particulieren. Toen in die jaren de no-iron overhemden in de handel kwamen was het gedaan met de nostalgische losse boorden. In de jaren dat de losse boorden nog volop in zwang waren werden er duizenden stuks per week behandeld. Alleen het strijken c.q. glanzen van deze boorden gebeurde enigszins machinaal. Na het strijken moesten de boorden rondgezet worden want anders waren ze niet rond de hals te draperen. De boorden werden met boordenknopen aan het overhemd bevestigd.