Meer dan een eeuw actief voor Hoorns erfgoed

Stadswandeling Religieuze beelden

2. Koepoortsweg

kaart We vervolgen onze weg over de oude stadswal van Hoorn langs de Mariatoren en gaan aan het eind rechtsaf over de brug. Aan de overkant van de straat, vlak voor de spoorwegovergang zien we twee gevelstenen.

(huisnummer 5, anno 1648) De Koepoortsweg was vroeger een belangrijke toegangsweg naar de stad. Waar nu de brug over de Draafsingel is, stond vroeger de Koepoort. Waarschijnlijk fungeerden de gevelstenen hier als een soort reclame voor de markten die in de stad werden gehouden.

foto linksfoto rechts

Laurentius (Augustusmarkt, sinds 1485).

Laurentius zou zijn geboren in Spanje en al op jonge leeftijd in Italië terecht gekomen zijn. Hij was de aartsdiaken van paus Sixtus II in Rome. Ten tijde van de vervolging door keizer Valerianus werden Laurentius en de andere diakens met de heilige vader gevangengenomen. Terwijl de anderen standrechtelijk om het leven werden gebracht, nam men Laurentius mee voor verhoring en foltering. Paus Sixtus was voor Laurentius niet alleen zijn meerdere, maar tevens zijn vaderlijke vriend en vooral een voorbeeld. Veel is van Laurentius niet bekend; het meeste over hem steunt op legendes. Zijn graf bevindt zich bij de Via Tiburtina op de Ager Veranus, waar Constantijn de Grote een basiliek oprichtte. Al in de vierde eeuw was zijn verering in de gehele kerk verbreid. Laurentius is de derde patroon van de stad Rome. Hij wordt vereerd als patroon van de armen alsook van bibliothecarissen, omdat hem als diaken de zorg voor de boeken was opgedragen. San Lorenzo is de basiliek in Rome die aan hem gewijd is. Daar ligt hij, samen met diaken Stafanus begraven.

Volgens de legende liep Laurentius tijdens de terechtstelling van Paus Sixtus II wenend met hem mee en riep: "Waar gaat u heen, zonder uw zoon, vader?" De paus troostte zijn aartsdiaken en voorspelde hem zijn eigen terechtstelling als martelaar. Hij gaf Laurentius nog de opdracht de gehele kerkschat onder de armen te verdelen. Na de moord op paus Sixtus II maakte keizer Valerius aanspraak op de kerkelijke schatten en beval Laurentius de schatten te brengen. Hij kreeg drie dagen bedenktijd. In deze tijd verdeelde hij de goederen onder de armen van de stad Rome en bracht alle noodlijdenden van de stad op de derde dag voor keizer Valerius.Hij bevestigde dat alle schatten van de kerk voor de keizer stonden. De keizer ontstak in toorn en liet Laurentius vastnemen en ter dood veroordelen. Men sloeg hem met loden kogels en legden hem tussen een rooster op het vuur. Zijn sterfdag was op 10 augustus 258.

Patroon van: diakens, bibliothecarissen, glasblazers, glazeniers, brandweer, koks, archivarissen, scholieren, studenten, administrateurs, bierbrouwers, banketbakkers, wasvrouwen.
Patroon tegen: huidziekten, oogkwalen, spit, ischias, vuurrampen, het vagevuurleed, de pest.
Patroon voor; zielen in het vagevuur, goede wijnoogst.

Sint Maarten (patroon van de najaarsmarkt, goedgekeurd door Filips de Goede in 1446)

foto linksfoto rechts

Geboren in 316 te Sabria in Hongarije, in de landstreek Pannonie, liet Martinus zich als jongen van 10 jaar in de kerk opnemen als catechumeen (doopleerling). Vijf jaar later trad hij in het leger en diende onder keizer Constantius en keizer Julianus. Op 18 jarige leeftijd werd hij gedoopt en bleef nog twee jaar in dienst. Bij de stadspoorten ontmoette hij eens een naakte bedelaar, die hem om Christus' wil een aalmoes vroeg. Omdat hij niets dan zijn wapen had, gaf hij hem een stuk van zijn soldatenmantel. In die tijd behoorde een helft van de kleding aan de keizer en de andere helft was persoonlijk bezit. In een droom verscheen hem de avond daarop Christus met de helft van zijn mantel om zich heen geslagen. "Wat je voor de geringste van mijn broeders hebt gedaan, dat heb je aan Mij gedaan". Zijn besluit stond toen vast. Hij begaf zich naar de Heilige Hilarius, bisschop van Poitiers. Deze werd de leraar en voorbeeld van Martinus. Onder zijn leiding leefde hij als monnik en werd hij gewijd tot exorcist (duivelbanner).
Toen hij priester was, begon hij als missionaris in zijn eigen geboortestreek. Zijn moeder zou als eerste zich bekeerd hebben. Woedende Arianen en heidenen verdreven Martinus uit zijn geboortestreek. Terneergeslagen begaf hij zich naar het eiland Gallinara voor de Italiaanse Rivièra. Daar leefde hij voor enkele jaren als kluizenaar. Zijn kinderdroom was vervuld. In het jaar 360 werd hij door Hilarius, die al vanaf 356 bisschop van Poitiers was, naar Gallia teruggeroepen. Hij bouwde er ten zuiden een kluizenaarscel en verbleef daar vele jaren. Uit deze eenvoudige cel zou later het eerste klooster van Gallie groeien.
Hij werd in 372 door het volk en de clerus gekozen tot bisschop van Tours, waar hij een klooster bouwde en daar met tachtig monniken een buitengewoon heilig leven leidde. Hij wilde niet in het bisschopshuis wonen, maar verkoos liever de armoede. Zijn vriend en levensbeschrijver Sulpicius Severus was vaak ooggetuige van zijn wonderdaden. Vol overgave verkondigde Sint Maarten overal het H.Evangelie en bestreed het heersende heidendom. Hij was geliefd bij de gehele bevolking vanwege zijn gerechtigheid en voorbeeldige leven. In de Germaanse oudheid werd vuur gebezigd, dat in het volksleven het symbool was van de licht- en warmtegevende zon, waar men afscheid van nam, in het najaar. Misschien dacht men het sint Maartensvuur bovendien als een zinnebeeld van het huiselijke haardvuur, dat met de aanvang van de winter in onze noordelijke landen eerst echt het middelpunt van het gezin werd. De jonge kinderen trekken nog steeds op de sterfdag van St. Maarten met lampions zingend door de straten en worden grote St.Maartenvuren ontstoken.
De heilige Martinus stierf op 11 november rond het jaar 398 op 80 jarige leeftijd te Candes, een parochie in zijn bisdom.

Patroon van: soldaten, cavaleristen, militairen, ruiters, hoefsmeden, leerlooiers, wevers, armen, bedelaars, molenaars, gordelmakers, hoteliers, kleermakers, handschoenmakers, hoedenmakers, reizigers, gevangenen, wijnboeren, borstelmakers, omroepers, geheelonthouders, herders, waarden.
Patroon tegen: belroos (wondroos; acuut besmettelijke huidziekte door infektie met streptococcen), uitslag, slangenbeten.
Patroon voor: een goede wijnoogst.