Kwartaalblad 2020 nr.3   (september)

Een tot nu toe onbekende foto van de kaasmarkt, gemaakt aan het begin van de vorige eeuw, waarschijnlijk door een toerist uit Frankrijk. Meer foto’s op bladzijde 142 en 143 met een begeleidende tekst van Frans van Iersel.

Een levensbeschrijving van Odile Moereels (1880-1964), in België geboren, tot verpleegster opgeleid in Amsterdam, daarna werkzaam in Alkmaar en van daaruit in 1921 in Hoorn terechtgekomen als directrice van het Stadsziekenhuis. Met haar grote organisatorische talent en met haar bezielende leiding sleept zij haar ziekenhuis door de crisistijd en de oorlogstijd. Haar steun aan talloze onderduikers en haar hulp aan het verzet bleven daarbij natuurlijk op de achtergrond, maar werden na de oorlog uitgebreid geprezen, o.a. met de zilveren legpenning van de gemeente Hoorn en de onderscheiding Yad Vashem. In het Dijklanderziekenhuis zal zij dit jaar, 75 jaar na haar afscheid, worden geëerd met een blijvende herinnering in de binnentuin.

Een herinnering, voorzien van veel illustraties, aan een legendarisch Hoorns familiebedrijf dat in 1936 met twee Fordjes begon aan de Gedempte Turfhaven. Niet alleen als taxibedrijf, maar ook als ambulancedienst wist ‘Taxi Kramer’ een grote naam op te bouwen. De beide auteurs schrijven en passant ook een fraai stukje lokale geschiedenis in de vele anekdotes die over het reilen en zeilen van dit bedrijf bewaard zijn gebleven.

In dit door vooral Covid-19 gedomineerde jaar brengt een toevallige vondst ons terug naar het midden van de 17de eeuw, toen Hoorn in de ban was van een uitbraak van de pest. Ook toen waren de mensen bezorgd en informeerden naar elkaars gezondheid, getuige een brief van de rector van de Latijnse school uit Alkmaar. Ook de adviezen die hij in deze brief geeft over de inrichting van het onderwijs aan de Latijnse school in Hoorn laten een geluid horen dat ons zeer vertrouwd in de oren klinkt.

Nog een beschrijving in dit nummer van een van de iconen van de middenstand in Hoorn in de vorige eeuw. Goudsmit/opticien Dirk Osinga en zijn vrouw Grietje Jonkman starten hun bedrijf in 1917, aanvankelijk vanuit huis, maar al spoedig in een pand op het Grote Noord. Daar bouwden zij een grote reputatie op. Hun vaste medewerkers, Henk Gottenbos en Frans Bruijn, namen de zaak aan het begin van de vijftiger jaren over, later opgevolgd door hun zonen, die de zaak in 2019 overdeden aan een landelijk opererende keten. Zoon Jan van Dirk Osinga koos bij nader inzien liever voor een loopbaan in de fotografie. Met hulp van zijn vader kon hij ook een zaak opbouwen, eerst op Grote Noord 14-16, later op nummer 89.

Een verhaal over zes kinderen die na het overlijden van hun moeder, Catharina Petronella Kampers in 1916 aan tbc en kort daarna het overlijden van hun vader Bernard Johannes van der Lee in 1921 het met zijn zessen moesten zien te rooien. De auteur is de zoon van een van die kinderen en hij heeft een boek geschreven, waarin hij de levensgeschiedenissen van zijn moeder en haar broers en zussen uitgebreid beschrijft. (De wezen Van der Lee, uitgave in eigen beheer)

In 1964 besloot de Nederlandse Televisie Stichting te breken met de gewoonte om de intocht van Sinterklaas altijd vanuit Amsterdam uit te zenden. Hoorn mocht het dat jaar organiseren. Hoe dat verliep en hoe onze aanpak zelfs de opmaat is geworden voor de huidige aanpak van het Sinterklaasjournaal, leest u in dit verhaal, dat wellicht dit jaar historisch wordt nu deze traditie onder grote druk is komen te staan.

Vroeger, al voor de vijftiger jaren, werd het verkeersexamen afgelegd op een afgesloten parcours. Dat veranderde in 1973, toen een aantal leraren, verenigd in de Commissie Verkeerstoets Hoorn, met het idee kwam om het bestaande theoretisch verkeersexamen van Veilig Verkeer Nederland te koppelen aan een lokaal af te nemen praktisch verkeersexamen in een rustige wijk. Ervaring opdoen op de weg achtte men beter dan alleen maar een toets invullen of zonder verkeer rondrijden op een parcours. En zo is het sindsdien dus ook altijd gegaan onder de bezielende leiding van Klaas de Hart, destijds leraar aan de Jules Verneschool.  

Deel 2 en slot van het verhaal, waarin vooral de verdere ontwikkeling van de molens centraal staat. Een stuk industriële geschiedenis dat door de auteur afgesloten wordt met de prikkelende stelling dat niet in Engeland in het midden van de 18de eeuw de industriële revolutie begonnen is, maar al zo’n 150 jaar eerder in Nederland in de driehoek Alkmaar, Zaanstreek en Hoorn.  
Met de vaste rubrieken ‘Schenkingen aan Oud Hoorn’, ‘Stadsbeeld’ en ‘Verleden en Heden’ besluit dit nummer en blijft u ook de hoogte van allerlei praktische zaken.