Meer dan een eeuw actief voor Hoorns erfgoed

Kapel op rooms-katholieke begraafplaats Drieboomlaan

In de periode 2000 - 2002 is de kapel op de begraafplaats aan de Drieboomlaan geheel gerestaureerd.

Kapel Drieboomlaan Hoorn
De gerestaureerde kapel, nu weer beschikbaar
om bij begrafenissen te kunnen mediteren
in een oase van rust.

De kapel is in 1872 gebouwd en is van de hand van de Hoornse architect A.C. Bleijs. In 1872 werd voor de bouw van de kapel 1400 gulden opgehaald bij de parochianen. Het streefbedrag was 2400 gulden. Er was behoefte aan een kapel en er moest dus flink worden bezuinigd.

Restauratie 2000 - 2002

De restauratie 2000 - 2002 werd in gang gezet door de Stichting Koepelkerk. De Koepelkerk op het Grote Noord is ook van de hand van architect Bleijs, maar is van latere datum. Door grote inspanning van professionelen en vrijwilligers is tegen een veelvoud van de oorspronkelijke bouwsom een gemeentelijk monumentje aan de vergetelheid ontrukt, een geweldig initiatief.
Bij aanvang van de restauratie verkeerde de kapel in een zeer vervallen staat. De kosten werden geraamd op 175.000 gulden. Tijdens de restauratie deden zich onvoorziene tegenvallers, maar ook meevallers voor. Zowel het dakhout als de muurplaten en de dakgoten werden vernieuwd. De originele Oegstgeester dakpannen werden niet meer gefabriceerd, maar er werd gelukkig nog een partijtje gevonden in Schagen. De kapel werd gekroond met versierde dakvorsten met pluimen. De Kerkmeijer-De Regtstichting droeg hierin een financieel steentje bij.

Metselwerk en glas-in-lood

Het metselwerk van de muren werd oorspronkelijk bijeen gehouden door twee ingemetselde horizontale banden. De brugstaven in de ramen vormden een doorlopende metalen ring, die nu de stenen naar buiten drukte en tot scheurvorming leidde. De verroeste band is uitgehakt. Op ongeveer 80 centimeter boven het maaiveld werd nog een band gevonden. Naar alle waarschijnlijkheid is deze band niet verroest en daarom werd besloten deze niet te vervangen. De oude glas-in-lood ramen zijn verloren gegaan en de ontwerptekeningen van Bleijs zijn helaas onvindbaar. Er werden daarom nieuwe glas-in-lood ramen ontworpen aan de hand van minieme stukjes glas die werden gevonden in het roosvenster boven de deur en in de grond. Door dit nieuwe glas-in-lood kan het zonlicht weer naar binnen schijnen op het prachtige interieur.

Schilderwerk

Het schilderwerk is niet in de originele, teruggevonden kleuren rood en roze uitgevoerd, omdat dit te somber zou worden. Het gebladerte van de oude bomen rondom te kapel houdt namelijk erg veel licht tegen, dit in tegenstelling tot de situatie in 1872 toen en het daglicht nog ongehinderd kon binnenschijnen. De rozetten aan het plafond en de kapitelen van de aanwezige kolommen zijn van fraaie kleuren voorzien en geven het kapelletje een vriendelijk uitzicht.


Het schitterende interieur van de kapel op de R.K. begraafplaats aan de Drieboomlaan.

Heilige putjes

Een opmerkelijke ontdekking zijn twee heilige putjes, eigenlijk aanbouwsels aan de achterzijde van de kapel. Waarschijnlijk heeft Bleijs deze heilige putjes omwille van de esthetiek en symmetrie ontworpen. In de twee heilige putjes kon de priester het wijwater laten weglopen en werden de resten van oude hosties gedeponeerd. Het gewijde materiaal mocht niet in het riool en kon zo ongezien en onaangeroerd door onbevoegden rechtstreeks de grond in. Bij één van de putjes werd een verzakking aangetroffen. De fundering was prima in orde, maar een boomwortel had zich via de voegen tussen de stenen gewrongen en de boel ontzet.

Oude bomen

De begraafplaats heeft de afgelopen jaren een ware opknapbeurt ondergaan: naast de kapel zijn ook de toegangsbrug, de ronde graven en het hardstenen kruis op het priestergraf gerestaureerd.
Nu zijn de bomen op de begraafplaats aan de beurt. Deze enige levende zielen op de begraafplaats zijn ware monumenten. Gemeente Hoorn heeft een ruim hondervijfendertigjarige paardenkastanje en een meer dan honderd jaar oude plataan als beschermde bomen aangewezen. Het plaatje van kapel en zijn omgeving is dus bijna compleet. Als de bomen binnenkort goed zijn verzorgd is het plaatje helemaal àf . De begraafplaats is de moeite van een bezoek ook nu al meer dan waard.

 

Bronnen
* Kwartaalblad Oud Hoorn 3/2000, pp. 106 + 107: John Lamers: Restauratie kapel r.k.begraafplaats
* Kwartaalblad Oud Hoorn 2/2002, pp. 65 - 67: John Lamers: De kapel op de r.k. begraafplaats
* Info Open Monumentendag "R.K. Parochiale Begraafplaats"
* Website www.verenigingoudhoorn.nl oktober 2002