Grote Kerk te Hoorn

Hagenpreek

Een hagenpreek is een kerkdienst in de open lucht.
Hagepreken werden in de Nederlanden veel gehouden door Calvinisten omdat openlijke geloofsuitoefening hen verboden was.
Nabij de duinen van Dishoek (Walcheren) vond in 1566 de eerste hagenpreek van Nederland plaats.
Ook na de Afscheiding in 1834 kwamen dergelijke diensten voor.

Hagepreek in Rijnsburg. (Schoolplaat)

Hagepreek bij de Hoornbrug bij Rijswijk. Augustus 1566.
(Schoolplaat)

Onder meer ter herinnering aan deze diensten worden begin 21e eeuw op het eiland Tiengemeten weer jaarlijks dergelijke hagenpreken gehouden.

Een nu nog bekende plek waar vroeger hagenpreken werden gehouden is de Papeloze kerk bij Schoonoord. Vanaf 2006 worden daar eveneens weer hagepreken gehouden, in de landstaal (Drents), maar met een zeer groot verschil ten aanzien van de oorspronkelijke diensten.

De papeloze kerk bij Schoonoord, een Hunebed als kansel

Toen, in de 16e eeuw, waren ze gericht tegen andere geloofsuitingen. Nu zijn ze bedoeld om grondprincipes van het christendom uit te diepen, die gedragen worden door de hele breedte van de Nederlandse kerken, op zodanige wijze dat er sprake is van een oecumenische laagdrempelige recreatiedienst. Met de complimenten van de Rooms Katholieke aanwezigen, zo bleek na de dienst van 22 juli 2007.