Meer dan een eeuw actief voor Hoorns erfgoed

Van Wijk, weer een Hoornse zaak die verdwijnt

Van boenders en borstels tot leren tassen en ruiterspullen

Auteur: Femke Uiterwijk

Advertentie ca. 1900

In de eerste helft van onze eeuw stond het schoonhouden van alles wat zich in en om het huis bevond hoog in het vaandel van iedere vrouw. Of ze dat nu zelf deed of dat een dienstmeisje het vuile werk opknapte, geboend werd er! De stoep, de straat, de muren van het huis, de zoldering, ja, alles werd geschrobd. Vooral in de schoonmaaktijd. Dan werden er ook veel borstels nieuw aangeschaft. "Borstels?", zult u zeggen... Zeker, want voor elk hoekje en gaatje was wel een speciale boender in de handel verkrijgbaar. Niet alleen de huisvrouw stond allerlei modellen bezems en boenders ter beschikking, ook de boeren stuurden de bode naar de stad met de opdracht een dozijn nieuwe borstels mee terug te brengen. In die tijd werd nog iedere zaterdag het hele erf rondom de boerderij geschrobd! En wat dacht u van de spaken van de houten karrenwielen? Ook daarvoor was een speciale boender te krijgen.

In Hoorn kon men een kleine honderd jaar geleden voor al deze attributen terecht in de winkel van de heer Pieter Marinus van Wijk aan het Breed 25, nu hotel-restaurant De Posthoorn.

Winkel op het Breed
De winkel van Van Wijk op het Breed

Op de foto van de winkel aan het Breed ziet u de eigenaar trots in de deuropening van zijn magazijn staan. De hoeveelheid artikelen die in de etalage en ervoor op de stoep ligt, doet inderdaad denken aan die lang vervlogen tijd waarin de vrouw des huizes dagelijks met haar vinger langs elke richel ging om te controleren of er nog stof op lag. En... dat lag daar vast niet, want bladerend in de prijscourant van de firma Van Wijk uit het jaar 1905 vind ik daarin ettelijke soorten bezems, boenders en borstels. Alles in huis moet wel geblonken hebben. Er worden wel 12 soorten tapijtborstels vermeld en 9 verschillende raagbollen of halve manen. Ik kom tegen: koeborstels, biggetjes oftewel kleine stoffertjes, potloodborstels maar ook scheepsluiwagens, lepelvormige glazenwasschers, lampenpoetsers, straatbezems of balijnbezems, insmeerborstels en flesschenwisschers ( die gezien de spelling vast veel beter schoonmaakten dan die van tegenwoordig) Achter op de prijscourant staat ook nog dat het hier om een "Groothandel in Sponsen, Zeemleer, Dwijlen" ging.

Echtpaar P.M. van Wijk
Echtpaar P.M. Van Wijk