Meer dan een eeuw actief voor Hoorns erfgoed

Gestelde vragen aan Vereniging Oud Hoorn

Terug

  • De Hoornse slag


    De Hoornse slag

    Als je dit zo leest denk je al gauw aan grote veldslag of zeeslag in Hoorn. Spitten in geschiedenis boeken zal je op dit vlak ook niet helpen.
    Ik ben verzamelaar van Baret- schouder- en kraagemblemen van de Koninklijke Landmacht periode 1945 tot heden. En zo kom je in kontakt met meerdere verzamelaars. Links en rechts stelde ik de vraag van wat is nu die Hoornse Slag. Zo stelde ik ook de vraag aan J. de Bruyn en die kwam met enige leuke antwoorden die hebben geleid tot mijn verhaal binnen jullie vereniging "Oud Hoorn".

    Begeer embleemDe eerste baretemblemen voor de KL zijn geslagen vanaf 1947. Koninklijke Begeer uit Voorschoten was toen de producent. Er zijn ondertussen ook diverse andere producenten zoals Parree en van Veluw.

    In de loop der tijd heb ik duizenden emblemen door mijn handen laten gaan en getracht al die emblemen in een soorts tijdsbalk te plaatsen. Want het lijkt wel of de emblemen "uniform" zijn, maar er zijn tussen aanvang 1947 en nu vele wijzigingen doorgevoerd en verschillen ontstaan in zowel de uitvoering van de voorzijde als de bevestigingsoogjes aan de achterzijde. Echter telkens kwam je weer die aparte uitvoering tegen. De Hoornse slag werd er dan gezegd. Er werd een verhaal om heen gemaakt en de één nog mooier dan de ander. Er zou brand zijn geweest bij Begeer in Voorschoten en dus was defensie noodgedwongen uitgeweken naar een andere fabrikant.
    Alle mallen van Begeer waren vervormd en dus moest de fabrikant uit Hoorn eigen mallen maken op basis van voorbeelden, tekeningen en foto's.

     

    embleem van Hoornse aanmaak

    Dat zou dan de verklaring zijn geweest van die typische afwijkende vormen uit Hoorn. Zoeken op internet hielp ook niet echt want er is weinig of zelfs niets geschreven resp. gepubliceerd over de Hoornse Metaalwaren fabriek.

    Elke Hoornse slag is te herkennen aan zijn typische oogje. Vanaf de start van de produktie van baretemblemen voor de KL zien we diverse verschillende bevestigingen en zowel dikke als dunne oogjes de revue passeren. Maar eentje sprong er altijd tussenuit en was altijd uniek en stond garant voor een Hoornse slag.

    Oogje van Hoornse slag

    Het oogje was, zoals het plaatje laat zien, een draadvormig lusje met plat geknepen uiteinden tot een soort voetjes die vervolgens op de achterzijde van het embleem werden gesoldeerd.

    Maar ook zijn diverse emblemen binnen de KL voorzien van een kroon. De Oudste emblemen binnen de KL hadden allemaal dezelfde kroon, m.u.v. eigenlijk alleen het AAT (Aan en afvoertroepen). Deze kroon werd ook wel de Wilhelmina kroon genoemd. In de tijd van Wilhelmina is namelijk het idee van deze emblemen ontstaan en ook de vorm van de emblemen. De basis vorm is namelijk gebaseerd op de W van Wilhelmina. Echter de Hoornse Slag had zijn eigen typische kronen, duidelijk afwijkend van de oorspronkelijke kronen en onderling ook grote verschillen hebbende.

    Behalve de emblemen met kroon, troffen we ook zeer typische afwijkingen aan, bij diverse "kroon-loze" emblemen zoals het Korps Commando Troepen (KCT), Genie-onderdelen en infanterie.
    Zo was bijvoorbeeld het KCT-embleem 2x zo dik en het schild van het infanterie embleem groter als normaal en de helm van de Genie-onderdelen anders of de emblemen waren veel donkerder van kleur.

    Nog steeds ben ik op zoek naar lijsten van geslagen uitvoeringen. Niemand kan mij met zekerheid zeggen, welke emblemen wel en niet als "Hoornse Slag" zijn uitgevoerd.
    Uit de verhalen van enkele ex-werknemers, en ik hoop dat er meerdere zullen reageren naar aanleiding van dit verhaal, heb ik kunnen afleiden dat deze emblemen zouden zijn geslagen in de periode 1958-1963. Helaas, heb ik begrepen, is de fabriek medio 1969/1970 failliet gegaan.
    Hopelijk zijn er mensen die dit verhaal lezen en die nog eens diep willen graven in hun geheugen en op zolder naar aanvullende informatie, afbeeldingen, foto's en misschien zelfs emblemen of resten daarvan. Ook is mij niet duidelijk geworden waar uiteindelijk alle malen zijn gebleven.

    Hieronder vind U een overzicht met links de "normale" uitvoeringen met de zogenaamde Wilhelmina kroon en rechts de sterk afwijkende uitvoeringen met de naam "Hoornse Slag".

    En verder hier enkele uitvoeringen van de "kroon-loze" emblemen.

    hoornse slag, 4 emblemen
    Gewone uitvoering en rechts "Hoornse-slag"

     

    Met vriendelijke groet,

    Guido Zuuring
    Verzamelaar Nederlandse Militaria periode 1945 tot heden.

    E-mailadres: ghjzuuring@hetnet.nl

Redactie "veel gestelde vragen": Diana van den Hoogen, Hoorn

 

Terug naar gestelde vragen