Brief van het bestuur (archief)
Zienswijze Vereniging Oud Hoorn m.b.t. Ontwerpbestemmingsplan Stadsstrand (01-07-2022)
Aan het College van Burgemeester van Hoorn Nieuwe Steen 1 Hoorn Hoorn, 26 juni 2022
Onderwerp: Zienswijze Vereniging Oud Hoorn m.b.t. Ontwerpbestemmingsplan Stadsstrand
Geacht college,
Onze bijdragen tijdens de inspraakrondes en bij onze bezwaren bij de Raad van Staten hebben zich nooit gericht tegen de gekozen dijkverzwaring door middel van een buitendijks gebied inclusief een stadsstrand. Onze bezwaren waren vooral gericht op de inrichtingskeuzes. De Raad van State heeft ons verwezen naar dit gedeelte in de procedure, de gemeentelijke plannen met betrekking tot de nadere invulling.
Zowel de inspraakrondes als in de bezwaren bij de Raad van State betrof het een aantal punten. Deze zienswijze kan dan ook niet als een verrassing worden beschouwd.
Onze benadering berust op twee uitgangspunten:
1. De beleving van het monument de Westfriese Omringdijk;
2. De invloed op het beschermd Stadsgezicht vanaf de dijk en de Galgenbocht en het zicht op het strand vanuit de binnenstad.
Deze twee uitgangspunten zijn gebaseerd op de Leidraad van de provincie Noord-Holland Deze Leidraad is onderverdeeld in twintig landschappelijke eenheden (zogenaamde ensembles, waaronder West-Friesland Midden, Zeevang en Waterland) en tien provinciale structuren (waaronder de Westfriese Omringdijk). Van elk ensemble en elke structuur geeft de Leidraad uit 2018 eerst een beschrijving van de context, de ontstaansgeschiedenis en de dynamiek in het gebied.
Vervolgens wordt een analyse gegeven van de drie belangrijkste provinciale kernwaarden:
1. Landschappelijke karakteristiek (de landschapstypen en de kenmerken van het landschap);
2. Openheid en ruimtebeleving (de beleving van de ruimte);
3. Ruimtelijke dragers (driedimensionale structuren en lijnen, zoals bebouwingslinten en dijken).
Hierin wordt de relatie met de voorgenomen ontwikkeling als volgt beschreven: Een groot deel van de Markermeerdijk vormt de grens van het voormalige Zuiderzeelandschap.
Kernkwaliteiten van dit landschap zijn de openheid van het Markermeer en de kwaliteit van de Westfriese Omringdijk. Basis voor de inrichting van het stadsstrand is een 'integraal landschap' dat ondergeschikt is aan de monumentale Westfriese Omringdijk. De hoogte is over het algemeen gehouden aan de verplichte hoogte voor waterveiligheid, zodat het zicht op het Hoornse Hop ongelimiteerd is. Het uitkijkpunt ter hoogte van de Galgenbocht accentueert deze markante kaap extra en werkt versterkend voor de beleving van de dijk. De ontwikkeling is daarmee in lijn met de Leidraad Landschap en Cultuurhistorie.
Vanaf het begin hebben we gepleit voor een beeldkwaliteitsplan op basis van deze Leidraad op een hoger schaal niveau. Dit om het buitendijks gebied en de dijk ieder in hun eigen waarde te laten met behoud van de kernkwaliteiten van dit landschap. Tot onze spijt is een dergelijke visie nooit onderdeel geweest van de latere invuloefeningen voor het buitendijks gebied.
Vanaf Medemblik tot aan de Laag Schardammerweg kent de Omringdijk een groot scala aan buitendijkse gebieden. Variërend van vakantiewoningen, industrie, parken tot laag weidegebied. Wat deze gebieden gemeen hebben is dat ze zich aanpassen aan het Westfriese landschap en de kernkwaliteiten. De keuze voor een licht glooiend strandlandschap met zanderige vegetatie en een ‘uitzichtduin’ zingt zich los van de gebiedstypologie en de kernkwaliteit van de dijk.
In de inspraakperiode hebben we al aangegeven dat een strand- of nollenlandschap gebiedsvreemd is en geen recht doet aan de monumentale status en de kernkwaliteiten van de Omringdijk. Een vlak graslandschap met dijkvorming in plaats van glooiingen met riet en lage beplanting past bij het landschapstype aan deze zijde van de provincie en behoort het uitgangspunt te zijn. Hierbij past geen uitzichtduin maar wel een gebouwd uitzichtpunt als dit al gewenst is naast de rol die de prominente kaap, de Galgenbocht, biedt.
In de toelichting wordt wel aandacht besteed aan de Galgenbocht als uitzichtpunt. Het belang als één van de meest bepalende kapen in dit deel van het Markermeer wordt echter onderbelicht zowel in de toelichting als binnen de uitwerking. In de toelichting wordt gesteld dat, het spectaculaire uitzicht vanaf de Galgenbocht op het historische stadscentrum van Hoorn, niet structureel wordt verstoord en er een extra beleving wordt toegevoegd.
Dit is op geen enkele wijze overtuigend uitgewerkt. Het strandpaviljoen plus een forse parkeerplaats staan binnen het belangrijke uitzicht en belemmeren in hoge mate het uitzicht op het historisch stadsgezicht. Het kavelpaspoort laat een fors samengesteld paviljoen zien dat ook omdat het op een dek staat hoger wordt dan gewenst is. Het alternatief, de landschappelijk ingepaste voorbeelden laten een iets beter beeld zien. De combinatie van dit forse gebouw met glimmende zonnepanelen en een parkeerplaats vol glimmende autodaken tasten de veel geprezen kaap met zijn unieke uitzicht in grote mate aan. Een laag meer ingegraven landschappelijk ontworpen gebouw zonder op de dijk gerichte zonnepanelen kan hier een oplossing bieden.
In de huidige uitgangspunten is dit paviljoen me bijbehorende permante parkeerplaats een forse aantasting van de historische kaap en sluit niet aan bij de eerder geformuleerde kernwaarden.
Onze eindconclusie is dat het bestemmingsplan in zijn huidige beeldentaal niet aansluit bij de kernwaarden van het provinciale monument de Westfriese Omringdijk en dat er gezocht moet worden naar een uitwerking die op een eigentijdse wijze recht doet aan de historische landschappelijke kernkwaliteiten van dit gebied, waarbij De zeer belangrijke kaap, de Galgenbocht, moet uitzicht krijgen op het open weidse Hoornse Hop en binnenstad zonder te vervallen in een fantasie landschap dat moet lijken op onze Noordzeekust maar nooit deze kwaliteit kan krijgen.
Hoogachtend,
Namens het bestuur van Vereniging Oud Hoorn
Jaap van der Hout, voorzitter Matt Wever, secretaris
Hier treft u de originele brief
