Benjamin Richard Canneman (1909-1982)

Personalia

Geboren: 13 augustus 1909 te Den Haag.
Overleden: 28 oktober 1982 te Den Haag.

Zoon van: Elias Canneman (1872-1948) en Catherine Jeanette Francoise Charlotte Hasselman (1872-1955).

Getrouwd met: Digna Adrienne Boland (1912-2003) op
15 juni 1936 te Den Haag.

Woonadressen te Hoorn:
- Nieuwstraat 20,1949-1950.
- Korenmarkt 14,1950-1969.
- Louise de Colignylaan 8,1969-1978.

Opleiding:
- Eerste Stedelijk Gymnasium te Den Haag, 1923-1929.
- Rechten, Universiteit Leiden,1929-1936, gepromoveerd in 1936 op het proefschrift ”Represailles”.

Beroep:
- Directiesecretaris Rijkswerkinrichtingen te Veenhuizen,1936-1939.
- Referendaris ter provinciale griffie te Assen, 1939-1949.
- Burgemeester van Hoorn, 1949-1971.

Functies (o.a):
- Rechter-plaatsvervanger bij de Arrondissementrechtbank Assen, 1942-1949.
- Plaatsvervangend griffier der Staten van Drenthe, 1943-1949.
- Chef van het Kabinet van de Commissaris der Koningin in Drenthe, 1945-1949.
- Voorzitter Oorlogstribunaal, kamer Assen, 1945-1949.
- Voorzitter bestuur en bouwcommissie Streekziekenhuis West-Friesland.
- Bestuurslid Stichting Ontwikkeling West-Friesland.
- Lid commissie voorbereiding Samenwerkingsorgaan Westfriesland.
- Voorzitter Horlogemakersvakschool te Hoorn.
- Voorzitter commissie St. Jansgasthuis 1563 te Hoorn.
- Voorzitter Kerkenarmenfonds te Hoorn.
- Voorzitter Kringraad Bescherming Burgerbevolking N.H.
- Bestuurslid Stichting geestelijke volksgezondheid in N.H.
- Lid Commissie van toezicht Gevangenis Oostereiland te Hoorn.
- Lid Commissie Welstandstoezicht Noord-Holland

Onderscheidingen:
- Ridder in de Orde van Oranje-Nassau, 1971.
- (Eerste) Erelidmaatschap Vereniging Oud-Hoorn, 1951.

Levensloop

Bijna tweeëntwintig jaar, van 15 november 1949 tot 1 juni 1971 was mr. dr. Benjamin Richard Canneman burgemeester van Hoorn. Hij werd op 13 augustus 1909 in Den Haag geboren in een referendaris-gezin. Na zijn rechtenstudie in Leiden promoveerde hij daar in 1936 op een volkenrechtelijke dissertatie bij prof. Telders. Daarna vertrok hij naar Veenhuizen, waar hij secretaris ter directie werd van de Rijkswerkinrichtingen. Deze hadden toentertijd een bevolking van ± 1800 landlopers en bedelaars. Op 15 oktober 1939 werd hij hoofd van een afdeling ter provinciale griffie in Assen. Vanaf 1943 was hij tevens waarnemend griffier der Provinciale Staten en na de oorlog chef van het Kabinet van de Commissaris der Koningin. Voorts was hij rechter-plaatsvervanger en voorzitter van een oorlogstribunaal. In Hoorn werd hij burgemeester in de naoorlogse tijd van wederopbouw. De socialistische burgemeester (van remonstrantse huize) heeft dus de nodige veranderingen meegemaakt en (mede) op gang gebracht. Hierbij kan worden opgemerkt dat ook zijn echtgenote, mevrouw Canneman-Boland heeft bijgedragen aan het Hoornse gemeenteleven. Zo was zij actief, in de jaren zestig, in de Vrouwen Advies Commissie. Die bracht advies uit over woningbouwplannen. Na zijn pensionering woonde de oud-burgemeester nog een aantal jaren in Hoorn, gevolgd door verhuizing naar Den Haag. Daar is hij op 28 oktober 1982 overleden.

Samenwerking West-Friesland

Tijdens het eerste bezoek van H.M. Koningin Juliana aan Hoorn, in 1952, waren ook de collega-burgemeesters van West-Friesland met hun echtgenotes uitgenodigd voor het diner. Het laatste had te maken met Cannemans visie dat Hoorn en de omliggende gemeenten meer zouden moeten samenwerken. Dat werd in 1959 realiteit bij de oprichting van de Stichting Ontwikkeling West-Friesland. Het algemeen bestuur bestond uit de voorzitter en secretaris van de Kamer van Koophandel en de burgemeesters van de deelnemende gemeenten. Dit zou uitgroeien tot het Samenwerkingsorgaan Westfriesland (SOW) (1968-2003).

Hoorn als groeikern

Hoorn werd in 1966 als gemeente van 17.000 inwoners aangewezen als groeikern.
De daarbij horende infrastructuur heeft nog lang op zich laten wachten.
Hoewel de opening van de Coentunnel in 1966 en van de IJtunnel in 1968 de verbinding over de weg met Amsterdam enigszins verbeterde, werd Hoorn pas in 1978 via de autosnelweg A7 direct met Amsterdam verbonden. Intussen waren wel de uitbreidingsplannen in de Grote Waal en in Risdam gerealiseerd. Binnen Hoorn was Canneman voorstander van de ambitieuze plannen voor de aanleg van een rondweg, wat met grootschalige sloop in de binnenstad gepaard zou zijn gegaan. Dit is niet is doorgegaan en dat is, achteraf bezien, een geluk voor de stad geweest. Behalve stimuleren van de middenstand deed Canneman dit ook met de industrie. Het begon met uitbreiding aan de Dr. C.J.K. van Aalstweg voor de kleine industrie, later gevolgd door een Philipsvestiging (mede dankzij een investeringsregeling van het Rijk) en het industrieterrein Hoorn 80.

Gezondheidszorg

Canneman heeft de fusie bewerkstelligd tussen het Stadsziekenhuis en het ziekenhuis De Villa tot het Streekziekenhuis West-Friesland. In die benaming wilde hij de streekfunctie van de stad benadrukken.

Monumentenzorg en stadshistorie

Als broer van Elias Canneman (1905-1989), hoofdarchitect van de Dienst Monumentenzorg, had de burgemeester aandacht voor Hoornse monumenten, waaronder het Statencollege (het toenmalige stadhuis).
Zo was hij ook betrokken bij de restauratie van het Westfries Museum, overigens toen nog Rijkseigendom, en ontving hij daar in 1958 Koningin Juliana.
Zijn interesse voor de Hoornse stadshistorie toonde hij ook in 1957 bij de Stadsfeesten van Hoorn 600 jaar stad. Dat kwam naar voren in zijn feestrede ‘600 jaar Stadsbestuur te Hoorn’ en in de rol die hij speelde bij de uiteenlopende feestelijkheden daarna.

Van Parkzaal tot Parkschouwburg

De gemeenteraad nam in 1953 het voorstel van B & W aan om de Parkzaal, onderdeel van het toenmalige Parkhotel, aan te kopen om in Hoorn een schouwburg te kunnen behouden. Na verschillende verbouwingen, kwam er in 1970 een geheel nieuwe schouwburg, nu aan de Westerdijk. Als voorzitter van de stichting Het Park was burgemeester Canneman daar nauw bij betrokken en ook was hij veel aanwezig bij uitvoeringen van plaatselijke muziekverenigingen en andere manifestaties.
Later is daarop letterlijk - zij het op een andere plek - en figuurlijk voortgebouwd. Sinds 2004 staat er een nieuw schouwburggebouw verderop aan de Westerdijk.

Historische publicaties

Onder het pseudoniem dr. Lucas van Hasselt schreef Canneman een aantal artikelen over de geschiedenis van Hoorn, die werden gepubliceerd in het jaarboek van het Genootschap Oud-Westfriesland. Deze zijn via de website van het Westfries Genootschap nog steeds te lezen (zie bronnen). Ook schreef hij een Kroniek van Hoorn over de jaren 1932-1941. In dat laatste jaar werden de gemeenteraden door de bezetter opgeheven.

Waardering

Volgens traditie is in 1971 het wapen van mr. Canneman in glas en lood aangebracht in het raam van zijn vroegere werkkamer van het toenmalige stadhuis in het Statenlogement in Hoorn.
Erkenning voor zijn historische interesse kreeg hij eerder al, toen hij het eerste erelidmaatschap van de Vereniging Oud-Hoorn in ontvangst mocht nemen. Het Dagblad voor West-Friesland schrijft in het ‘In memoriam’ over hem: “Hij verdiepte zich in het wel en wee van de stedelijke verenigingen en instellingen. Hij kende zeer veel mensen. Zijn kamer in het stadhuis aan de Nieuwstraat was dikwijls een spreekkamer. Hij stond erop burgers die problemen hadden, zelf te woord te staan. Voor zijn verdiensten in Hoorn is hij koninklijk onderscheiden”.