Hoornse Gevelstenen en andere Huistekens

Gevelstenen in de binnenstad

Italiaanse Zeedijk 120-122

Gedenksteen ter herinnering aan de synagoge, hier in 1780 gebouwd en in 1953 gesloopt. Nu bevindt zich op deze plaats een gebouw voor jongerenhuisvesting van IntermarisHoeksteen (ten tijde van de bouw Woningbouwvereniging Hoorn geheten). Bij het bekend worden van de bouwplannen voor het huidige gebouw heeft buurtbewoner Maurits Koopman zich sterk gemaakt voor het opnemen van een herinneringsteken om de joodse voorgeschiedenis van deze plaats te herdenken. Het herinneringsteken in de vorm van de gevelsteen, werd op 30 mei 1979 onthuld door Eelco Brekveld, een der leden van de toen nog maar kleine joodse gemeenschap van Hoorn. Het ontwerp is van de Hoornse kunstenaar Peter de Rijcke; steenhouwer was Frits Vogelpoel. De afbeelding toont de synagogegevel met een Hebreeuwse tekst, die op een tekststeen eronder in het Nederlands wordt weergegeven als “Deze steen weent van uit de muur”.

Al vanaf het begin van de zeventiende eeuw vestigden zich Joden in Hoorn. Vlak voor de Tweede Wereldoorlog telde de joodse gemeenschap echter nog maar 43 leden en de synagoge was toen al niet meer als zodanig in gebruik. In 1777 werd een joodse begraafplaats ingericht ter plaatse van de huidige hoek Westersingel/De Weel. Wegens de aanleg van De Weel in 1968 is de begraafplaats verplaatst naar een gedeelte van de Algemene Begraafplaats aan de Berkhouterweg. In het Westfries Museum bevinden zich twee tekstgevelstenen uit het gesloopte lijkwassingshuisje Metah van de geruimde begraafplaats.
Zie daarvoor Hoofdstuk 3, bladzijde 197.