Hoorn in de Middeleeuwen

Vijfde hoofdstuk: Langzame opleving (± 1494 - ± 1520)

Pagina 121

… gebeurlijkheden voorbereid te zijn, gewapend was verschenen. Ondanks de dapperheid door de Saksers betoond, verloren zij het gevecht, daar door een onvoorzichtigheid het kruit op een hunner schepen ontbrandde en de andere bodems door den vuurgloed werden aangetast. De Friesche overwinnaars vierden een etmaal lang feest, waarbij zij ook enkele Hoornsche burgers gastvrij op hun schepen ontvingen.

Toen in Mei van hetzelfde jaar een vloot, die te Hoorn, Enkhuizen en Medemblik was uitgerust, om den „Zwarten Hoop” de achterstallige soldij in goud en wollen lakens uit te betalen, naar Friesland overstak, werd deze in de buurt van Stavoren door Grooten Pier overvallen en veroverd. ¹ Had tot nu toe West-Friesland zijn neutraliteit nog kunnen bewaren, daar het een strijd was tusschen Gelder en den hertog van Saksen, na de overdracht van diens rechten op Karel V werd het gewest ook in den oorlog met Gelder betrokken en steden als Hoorn ondervonden daarvan allerlei nadeelen, allereerst door oorlogslasten, waarin de stad met Amsterdam hooger dan vroeger werd aangeslagen in tegenstelling met Haarlem, Alkmaar en Medemblik, welker bijdragen verlaagd werden. ² De onveiligheid, die Groote Pier bovendien met zijn vloot op de Zuiderzee schiep, tastte de welvaart aan. Vandaar dat Floris van Egmond, stadhouder van Holland, een vloot uitrustte tot bestrijding en verjaging van de gehate Gelderschen en Friezen. Hoorn leverde 4 schepen ³ van deze goed uitgeruste krijgsmacht, die bij Workum de vijandelijke vloot ontmoette en deerlijk versloeg (1516). Vele gevangenen werden naar Enkhuizen vervoerd en ter dood gebracht. Hierover nam de vijand geduchte wraak.

In 1517 stak een vloot van 150 „seynscepen” met 4000 koppen bemand van de Lemmer over naar Holland. Medemblik werd geplunderd, maar het kasteel bleef behouden. Verder trok de bende langs Opperdoes en Twisk, die in vlammen opgingen naar Midwoud, dat door een persoonlijk offer van ƒ 150 door den pastoor betaald, voor verwoesting bleef bewaard.

Van hier uit bereikte de vijand Hoorn, dat aan een goede bewaking zijn behoud had te danken. Na Berckhout verwoest te hebben, plunderde de bende Alkmaar en omgeving. Floris van Egmond, die met een garnizoen in Hoorn lag, trok gesteund …