… men onder de verschillende uitgaven der stad zekere sommen aan, die betaald zijn voor den
aanleg van nieuwe straten of voor het onderhoud van andere. 1 In 1470 werd een deel van
de belasting op het bier besteed voor herstel van het wegdek. 2 Ook op de reinheid der
straten werd gelet: zoo was het o.a. den bewoners verboden de straten door mesthoopen te
verontreinigen. 3
In de onmiddellijke nabijheid van Hoorn werd op het voorbeeld van een poorter, Jan Heesjes genaamd,
in 1469 een begin gemaakt met den aanleg van tuinen in de Bangert. 4
Het verkeer in de stad werd door verschillende verordeningen wier handhaving aan de „hoomans”
was opgedragen, geregeld. Om het niet te belemmeren waren uitstekende etalagekasten verboden. 5
Koetsiers van vracht- en sleeperswagens moesten naast hun voertuig loopen; 5 door
havenstraten mocht geen tweespan gaan. 6 Bestrijding van het brandgevaar was door het
stedelijk bestuur niet minder goed geregeld. Pols zegt, dat Hoorn de eenige stad in West-Friesland
was, die een organisatie tot dat doel in 't leven had geroepen. 7 De daken moesten met
klei gedekt zijn; 8 het maken van vuur was alleen toegestaan in het huis, wanneer er een
steenen schoorsteen van bepaalde afmetingen aanwezig was. 9 Riet mocht niet als brandstof
in een oven gebruikt worden. 10
In de stad mocht geen teer of pek gekookt worden voor het breeuwen van schepen. 11 Na de
avondklok en voordat de ochtend aangekondigd was, was het aansteken van een smidse verboden. 12
Ondanks deze strenge voorschriften werd de stad toch nog herhaaldelijk door brand geteisterd. In 1481
brak er een uit, die zich snel verbreidde en een ware ramp werd. 13
In de stadsgemeenschap speelden ook de kerk en haar dienaren …