Meer dan een eeuw actief voor Hoorns erfgoed

Hoorn in de Middeleeuwen

Tweede hoofdstuk: Groei (± 1400 - ± 1460)

Pagina 33

… steden en Holland, Zeeland en Friesland werd vastgesteld, dat er een tienjarige wapenstilstand zou zijn, ingaande te land 10 September en ter zee 9 October. 1 Scheidsrechterlijke verhandelingen zouden Pinksteren 1444 te Kampen plaats vinden; gedurende dit bestand zou het verkeer geheel vrij zijn en alle beperkingen, de laatste jaren ingevoerd, werden dus ingetrokken. 2

De Hanze had dus den strijd over de geheele linie verloren, het Oostzeeverkeer was van den Hanzedruk bevrijd, na 1450 was het met de heerschappij der Hanze in Noord- en OostEuropa gedaan; de Hollanders, allereerst de Amsterdammers, waren in haar plaats getreden. De waarschuwing van Hendrik Raepsilver, een raadzendsbode uit Danzig: „de leeuw (Holland) slaapt nu, siet dat gij hem niet en wekt, want wekt gij hem, gij sult veel te doen hebben, eer gij hem weder stillet”, had tevergeefs geklonken; de Hollanders om hun heerschappij ter zee te toonen, voerden „een besem uyt haer merssen, als die de zee van alle Vrijbuyters en boevejacht gesuyvert hadden”, zegt Velius. 3

Met de Pruisen werd overeengekomen hun 9000 pond of 72000 Pruisische marken in vier termijnen te betalen voor de 22 geroofde schepen in 1438; alle andere toegebrachte schade zou aan de beslissing van hertog Philips en den grootmeester worden overgelaten. 4 De betaling van de schadevergoeding aan de Pruisen heeft heel wat voeten in de aarde gehad. 5 Toen de eerste termijn verstreken was zonder dat de Hollanders hun schuld betaald hadden, legde de grootmeester beslag op een groote vloot met haring en Baaizout geladen en dwong de kooplieden te Danzig tot betaling der eerste 2500 pd. groot. De Hollanders beantwoordden dezen maatregel met zeeroof tegen de Duitschers. 6 In 1445 gaf de grootmeester weer voor twee jaar vrijgeleide in …

1 Poelman, Bronnen 1. No. 1528. In 1451 werd het voor 10 jaar verlengd. In 1454 zou er te Kampen een dagvaart plaats vinden met de Wendische steden, maar de bijeenkomst ging niet door. (Poelman, Bronnen II, Nos. 2020, 2090, 2092, 2117).
2 E. Daenell, Blütezeit I, p. 320.
3 Velius-Centen, p. 58.
4 E. Daenell, Blütezeit I, p. 320.
5 De vrede van Kopenhagen in 1441 was een transactie, geen definitieve vrede, want hij stelde de beslissing over netelige kwesties tot later te voeren onderhandelingen uit. (Poelman, Bronnen I, Inleiding p. XV). Poelman, Bronnen II, No. 2205 geeft een treffend beeld van de geweldige verliezen door de Pruisisch-Lijflandsche vloot geleden. Na 1441 begonnen de onderhandelingen over de schadeloosstellingen. Nog in 1491 hadden te Antwerpen en in 1494 te Stralsund besprekingen plaats.
6 E. Daenell, Blütezeit I, p. 426.