Meer dan een eeuw actief voor Hoorns erfgoed

Nederlands Hervormde Kerk van Westerblokker

De kerk anno 2013.

Inleiding

Lokatie
In de middeleeuwen was een kerkgebouw niet alleen een centrum voor godsdienstige uitingen van gelovigen, het gold ook als de grootste zichtbare en stoffelijke veruitelijking van de destijds alom tegenwoordige autoriteit van de Rooms Katholieke Kerk. Mede doordat de rooms katholieke kerk de enige gedulde godsdienst was, waren de rooms katholieke moraal, levens- en geloofsopvattingen bepalend voor het gehele maatschappelijke leven.
Om dit zo veel mogelijk uit te dragen werd de keuze voor de bouwplaats van een kerkgebouw bepaald op plaatsen, waar zich veel dagelijkse openbare handelingen en verkeersbewegingen plaatsvonden. Dus op markten en pleinen in dorpen en steden, bij kruisingen van belangrijke wegen, enz.

De Westerblokker t.h.v. aansluiting Unjerpad met Westerblokker met rechts de N.H. Kerk eind 19e eeuw.
De Westerblokker t.h.v. aansluiting Unjerpad met Westerblokker met rechts de N.H. Kerk eind 19e eeuw.

De westerblokkerse dorpsweg, die in eerst in 1945 de naam kreeg van Westerblokker, vormde sinds oudsher onderdeel van de Streek- of Postweg als verbinding tussen Hoorn en Enkhuizen. De aantakking van het Onjer- of Unjerpad, sinds ook 1945 Kolenbergstraat genoemd, op de westerblokkerse dorpsweg, werd en wordt nog steeds beschouwd als het belangrijkste verkeers- en maatschappelijk knooppunt van het dorp. Tot aan de dag van vandaag is dat zo gebleven. Nog steeds vinden hier de meeste sociale en commerciële activiteiten plaats. Het is dan ook niet vreemd, dat hier de eerste dorpskerk werd gesticht.

De kerk op hoek Unjerpad/Westerblokker.
De kerk op hoek Unjerpad/Westerblokker.

Naamgeving van de kerk
De kerk droeg de naam van haar beschermheilige Michaël, de heilige aartsengel. In het bijbelvers Daniël 10 is sprake van de bescherming door de engel Michaël van het volk Israël tijdens zijn ballingschap in Babel. In Judas 9 wordt strijd vermeld tussen Michaël en Satan met zijn aanhang om het lijk van Mozes en in Openbaringen 12 de strijd met de draak, die de satan verzinnebeeldt. Een overleveringsbron uit de middeleeuwse R.K. traditie betrekt de betekenis van Michaël in verband met zijn verschijning op de berg Gargano in Italië. Hij droeg toen de bisschop van Siponto op, om op die plek een kerk te bouwen ter ere van de overige engelen en hemzelf.
Verder werd hij vereerd als aanvoerder van de engelen en overwinnaar van de boze machten, beschermer van de Christenen, begeleider van de doden naar het paradijs en die de zielen wikt op de dag des Oordeels.
Vaak wordt Michaël afgebeeld strijdende met het zwaard tegen de draak. Vaak ziet men hem uitgebeeld met de weegschaal van o.a. bakkers, waagmeesters en apothekers. Dikwijls was hij ook de beschermheilige van wapendragers, schutterijen, enz.
Merkwaardig is dat er drie nog bestaande kerkgebouwen in Blokker deze naam dragen, zij het dat één ervan een profane bestemming heeft gekregen als vloerbedekkingsbedrijf in de vroegere R.K. kerk aan de Westerblokker. Voor de eredienst functioneren nog de R.K. kerk in de Plantage en de P.K.N. kerk (v/h. N.H. kerk) aan de Westerblokker.