Hoorn in de Middeleeuwen
Tweede hoofdstuk: Groei (± 1400 - ± 1460)
Pagina 21
… met het geld, door Cruyf voorgeschoten, 1 omgeven door een diepe gracht en van
wachttorens voorzien. 2 De gravin zond na haar overwinning bij Alphen de Kennemers onder
haar veldheer Willem Nagel naar Waterland en West-Friesland om deze streken voor haar ontrouw te straffen.
Ten slotte kwam ook Hoorn aan de beurt. De burgerij trok den vijand tegemoet en werd op den Oudendijk
tusschen Oosterblokker en Zwaagdijk na hardnekkigen tegenstand verslagen en op de vlucht gedreven. Een
belegering volgde. Maar hertog Philips, die het belang van Hoorn's behoud begreep, zond hulptroepen
onder aanvoering van den heer de Villers uit Amsterdam en toen deze aanvoerder zijn Picardische boogschutters
liet optreden, werd het Kennemerleger bij de plek, die thans nog het Keeren wordt genoemd, totaal verslagen
en op de vlucht gedreven. Nagel sneuvelde en de banier van Alkmaar werd als overwinningsteeken in de
Groote kerk opgehangen. 3 Philips, die om deze hulptroepen te betalen, een bede moest
uitschrijven, ontving van Hoorn 2000 schilden, 4 terwijl Haarlem 5000 en Enkhuizen slechts
625 schilden betaalde, waaruit duidelijk wordt, hoever Hoorn, Enkhuizen was voorbijgestreefd. 5
Tijdens het bezoek, dat hertog Philips aan de stad bracht om de burgerij voor haar belangrijken steun
te danken, deed hij een fort maken op de „Gooren, aan 't westeynde van 't Berkhout”, 6
ter beveiliging van de stad en tot bestendiging van zijn heerschappij vermoedelijk. Een tiental jaren
later (1436) toonde hij zijn erkentelijkheid door de dorpen: Woggenom, Watweyde, Nuboxwoude en Oudeboxwoude,
dat nu Hauwert is, met Hoorn onder een poortrecht te vereenigen, 6 d. w.z. de schout
van Hoorn was het tevens in deze dorpen; met burgemeesters en schepenen van Hoorn oefende hij er de
justitie uit en benoemde er de vrederechters.
1 Kroon en Kapteyn, p. 15; Fruin, Verspreide geschriften VIII, p. 214.
2 Velius-Centen, p. 43: Van Marle, p. 111.
3 Velius-Centen; p. 47: Kroon en Kapteyn, p. 16; Doesburg, p. 7.
4 1 schild = 15 stuivers.
5 Philips had in deze periode veel lijfrenten te betalen in Vlaanderen en Brabant. Verschillende Hollandsche steden verbonden zich de kwijting er van op zich te nemen, omdat anders hun handel schade leed. De betaalde sommen werden van de beden afgetrokken. Plaatsen die hun aandeel niet tijdig bijdroegen, ondervonden nadeel, want haar goederen werden aan de grafelijke tollen aangehouden. Dit overkwam o.a. Hoorn in Februari 1430. (P. J. Blok, Een Holl. stad in de Middeleeuwen: p. 174).
6 Velius-Centen, p. 48.
7 Velius-Centen, p. 53; Inv. G. A.: regest, Nos. 340, 432. Van Mieris IV, p. 869: Resolutieboek.
